Al meer dan een eeuw geleden had Frankrijk zijn eigen Sherlock Holmes: meesterdief en speurneus Arsène Lupin. Voor het eerst verscheen hij in 1905 in een verhaal van zijn geestelijk vader, Maurice Leblanc (1864-1941), gepubliceerd in het tijdschrift Je Sais Tout.
Direct werd Arsène omarmd door het Franse volk. Het resulteerde in een reeks boeken over deze nieuwe held, die ooit bezongen werd door de Franse Chansonnier Jacques Dutronc en bewondering afdwong bij literair fenomeen Jean- Paul Sartre. Hoewel Arsène Lupin veel weg heeft van zijn Engelse collega-detectives op het gebied van aard en charme, tart Arsène met zijn heldendaden juist die vertegenwoordigers van de wet.
Arsène Lupin, gentleman inbreker is een bundel met negen korte verhalen waarin we kennismaken met deze flamboyante dief, die als een Robin Hood steelt van de welgestelden om de armen te verrijken. Het boek is een verzameling van heerlijke avonturen die af en toe een glimlach op je gezicht toveren. Alle verhalen staan op zichzelf, maar zijn verbonden door een rode draad, waardoor je gaandeweg de lepe streken van Arsène beter leert kennen. De eerste vier verhalen gaan over zijn inhechtenisneming en zijn spectaculaire ontsnapping. Vervolgens lezen we over een aantal staaltjes van zijn inbraakkunsten.
Arsène heeft zich in zijn leven ten doel gesteld niemand te kwetsen of te beschadigen: hij steelt puur uit ideële overwegingen. Voor elk van zijn misdrijven is dan ook wel een plausibele verklaring te vinden die zijn daden rechtvaardigt. Deze verzachtende omstandigheden bedekken zijn criminele handelswijze met de mantel der liefde. Bijna boven de wet manifesteert hij zich als een aimabele en beschaafde persoonlijkheid die door zijn stoutmoedigheid zo weggelopen zou kunnen zijn uit een schelmenroman. Door zijn vindingrijkheid blijft hij, door de vele vermommingen waarin hij verschijnt, voor de sterke arm der wet ongrijpbaar. Slechts zijn biograaf weet wie hij werkelijk is.
Francofiel Bart van Loo noemt hem in zijn voorwoord de verpersoonlijking van de Franse ziel. Het is waar de Fransen zo beroemd om zijn: de draak steken met het gezag en het uitdagen van zijn vertegenwoordigers. In de persoon van Arsène Lupin, die zelf uiteraard verkeert in het mondaine milieu van de Belle Epoque, had Frankrijk zijn antwoord op meesterspeurder Sherlock Holmes. Met recht hoort Arsène Lupin thuis in het rijtje van beroemde personages die historisch gezien hun geestelijk vader zijn ontstegen.
Boekgegevens
Maurice Leblanc, Arsène Lupin, gentleman inbreker, vertaling: Lidewij van den Berg, Uitgeverij Oevers, 240 pagina’s, ISBN 978 94 920 6802 6 (€ 16,50)
Dit boekfragment verscheen eerder in de Boekenkrant, editie september 2016
