Kees ’t Hart wantrouwt herinneringen, en juist daarom schrijft hij erover. Zijn nieuwe verhalenbundel Engelvisje & andere verhalen gaat over de rol die herinneringen van hem zelf, en van zijn personages, in hun leven spelen. Origineel? Ook bij schrijvers als P.F. Thomése, Thomas Rosenboom, Bernlef en Hans Münstermann speelt herinnering een grote rol.
‘Zeker, hoewel er onderling grote verschillen zijn. Bernlef schrijft over het tegengestelde van herinneren: vergeten. Thomése maakte er in J. Kessels een schelmenverhaal van. En Rosenboom werkt met geschiedkundige onderwerpen.’
Gaat het bij u om de spanning tussen de herinnering en de onbetrouwbaarheid ervan?
‘Herinnering is een van mijn belangrijkste thema’s, maar ook clichés. Engelvisje & andere verhalen staat er vol mee. Ik roep graag spanningen op tussen tegenstellingen.’
Engelvisje & andere verhaleni> gaan ook over uw eigen herinneringen.
‘Ik duik geregeld op als personage in deze verhalenbundel, maar veel van die verhalen is wel degelijk fictie. Desondanks heb ik een grote liefde voor Mark Twain, die in het eerste verhaal voorkomt. Ik ben inderdaad in Amerika geweest, heb als een ijverige toerist zijn graf bezocht. Ook dat is een vreemde situatie geweest die niets met herinnering te maken had, maar toch hangt daar die zweem overheen.’
De verhalenbundel eindigt met Het veranderde gedicht, een al even persoonlijk relaas.
‘Het veranderde gedicht gaat onder meer over een van mijn gedichten, waarin ik al mijn oude woningen beschreef. Ik ben vaak verhuisd, heb er in dat verhaal foto’s en documenten bij geplaatst om de herinnering te verlevendigen, maar de afstand tot ‘vroeger’ is groot. De ‘ik’ in het verhaal voelt er nog wel iets bij, maar weet niet in hoeverre dat betrouwbaar is. Veel mensen voelen zich sterk verbonden aan de plek waar ze wonen, maar dat herken ik niet. Er zijn zoveel fijne plekken. En wat moet je verder ook met die herinneringen? Het opschrijven ervan heeft iets sacraals; ze liggen ineens vast.’
Kees ’t Hart, Engelvisje & andere verhalen, Uitgeverij Querido, ISBN 978 90 214 3789 7 (€ 16,95)