Op 1 juni starten de Spannende Boeken Weken. Voor de eenendertigste keer zet de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse boek (CPNB) het thrillergenre in de kijker. De Britse misdaadauteur M.J. Arlidge, bekend van de serie met inspecteur Helen Grace, nam dit jaar het schrijven van het geschenkboek op zich: Wat jij niet ziet.
Door Istvan Kops
In Wat jij niet ziet ontmoet de blinde Emma oorlogsveteraan Mark, op wie ze al snel verliefd wordt. Ondertussen is er in haar woonplaats Manchester een stalker actief die mensen overvalt en zwaar mishandelt. Emma begint te vermoeden dat Mark wel eens de dader zou kunnen zijn.
Helaas kon Arlidge vanwege het Covid-19-virus niet naar Nederland komen om zijn boek te presenteren, maar hij wilde graag via Skype zijn verhaal kwijt over het geschenk.
Wat vind je van het initiatief van de Spannende Boeken Weken?
‘Ik vind het een prima idee. Jammer genoeg hebben we in Engeland niet iets dergelijks! Er zijn weliswaar genoeg literaire festivals, maar een nationale campagne om mensen aan te moedigen om meer boeken te lezen is er niet. Ik vind het ook een mooie gedachte dat het boekengeschenk bij zo ontzettend veel mensen terechtkomt.’
Hoe ben jij betrokken geraakt bij dit initiatief?
‘Ik heb in Amsterdam een film opgenomen, waarin ik in een pitch uitlegde waarom ik het boekengeschenk zou moeten schrijven. Het betekende veel voor mij dat de keuze op mij viel, want ik heb een bijzondere band met Nederland. De Nederlanders zijn in Europa de meest fanatieke en enthousiaste lezers van mijn boeken. Bijna elk jaar ben ik op bezoek bij de Libelle Zomerweek met tachtigduizend vrouwelijke en drie mannelijke bezoekers. Ik kom ook erg graag naar Nederland, omdat ik het gevoel heb dat Nederlanders en Engelsen erg op elkaar lijken. We hebben hetzelfde gevoel voor humor en staan grotendeels op eenzelfde manier in het leven. Daarnaast hou ik erg van de inclusieve en tolerante opvattingen die veel Nederlanders hebben.’
Hoe is het om in deze vreemde tijden te schrijven?
‘Ik heb thuis twee kinderen en mijn vrouw en ik geven ze beurtelings les. Het heeft als voordeel dat ik op die manier veel meer met het gezinsleven bezig ben, maar het geeft ook veel meer afleiding als ik aan het schrijven ben. Gelukkig hebben we achter in de tuin een schuurtje dat we normaliter alleen gebruiken om een grasmaaimachine en tuinstoelen op te slaan. Ik wandel daar elke ochtend heen en ga dan een paar uurtjes schrijven. Het ruikt er heel erg naar oud gras en onkruidverdelger, maar het is er in elk geval stil.’
Waarin verschilt het schrijven van een novelle van een roman?
‘Het schrijven van een goede novelle vind ik moeilijker. Je moet veel meer nog dan bij een roman bijzonder gefocust zijn. Elk woord moet ertoe doen, want je hebt veel minder ruimte om een geloofwaardig personage neer te zetten en een spannend verhaal te vertellen. Aan de andere kant is het een stuk minder intimiderend dan een roman. Daar ben je zo ontzettend lang mee bezig. Het komt soms voor dat ik helemaal ben vergeten wat ik een tijd eerder heb geschreven.’
Wat vond je het leukste aan het schrijven van dit verhaal?
‘Het spannendst vond ik het creëren van een compleet nieuw personage. Het voelde een beetje als een blind date. Ik vroeg me af hoe het zou zijn om je weg in de wereld te vinden als je blind bent. Blinde mensen zijn vaak ontzettend zelfredzaam, maar ook ontzettend kwetsbaar en daardoor aantrekkelijk als doelwit van criminelen. Dat was voor mij een interessant uitgangspunt voor het schrijven van Wat jij niet ziet.’
Wat voor research heb je gedaan om je in te kunnen leven in een blind persoon?
‘Ik heb gesproken met mensen die voor een blindenorganisatie werken, maar het meeste heb ik van het internet gehaald. Er staan ongelooflijk veel blogs van mensen met een visuele beperking op het internet. Ze vertellen daarin over hun leven en alle obstakels waarmee ze te maken hebben. Het is bijzonder fascinerend leesvoer, vooral omdat die blogs vaak korte metten maken met allerlei stereotypes over hoe deze mensen eruitzien en wat voor gedrag ze vertonen.’
Denk je dat het thrillergenre voldoende waardering krijgt?
‘Er heeft altijd een vooroordeel bestaan dat thrillers een stuk minder verfijnd zijn dan literaire romans, maar ik denk dat dit langzaam verandert. Het is onder lezers sowieso het populairste genre en ik geloof niet dat dit zal veranderen. Misdaadverhalen zullen altijd populair blijven. Kijk alleen al naar het enorme aanbod van thrillerseries op Netflix. Lezers houden ervan om meegenomen te worden naar een spannende en opwindende plek. Verder zijn de liefhebbers van misdaadromans ook echt niet altijd op zoek naar een hoog literair gehalte. Ze lezen niet in de eerste plaats een boek vanwege de schoonheid van de proza, maar omdat ze een spannend verhaal willen hebben met een bevredigende afloop.’
Boekgegevens
M.J. Arlidge, Wat jij niet ziet, vertaling: Jan Pott, Stichting CPNB, 96 pagina’s, de hele maand juni gratis bij besteding van € 15,- aan Nederlandstalige boeken
Dit interview verscheen eerder in de Boekenkrant, editie juni 2020.
