Feest van het begin is een historische roman zonder een concrete historische achtergrond. Waarom koos u daarvoor?
‘In mijn eerdere boek Bezoekjaren koos ik voor expliciete locaties: Marokko, Casablanca. Uit reacties bleek dat veel lezers het verhaal veel breder zagen, het oversteeg voor hen het Marokkaanse. Een vrouw zei bijvoorbeeld dat ze haar eigen kinderangsten tijdens de Tweede Wereldoorlog herkende. Mede daarom werd dit een boek waarin het historische perspectief natuurlijk moest kloppen, maar waarin het historische aspect niet centraal stond.’
Het boek speelt tegen de achtergrond van een revolutie. Maar die gaat aanvankelijk helemaal voorbij aan Catho…
‘Catho kan niet lezen of schrijven en ze leeft onder het strenge stramien van nonnen. Haar wereld is klein. Haar vertrouwelinge Berthe leert haar lezen en schrijven en opent zo haar wereld.’
De vernieuwende tijdsgeest lijkt me voor de jonge Catho erg prikkelend.
‘Catho is dwars, ze staat het liefst –letterlijk– op haar hoofd. Ze is iemand zonder geschiedenis in een tijd dat men de geschiedenis opnieuw wil gaan schrijven. Maar ze is ook erg klein en kwetsbaar. Zodra Catho de stad in gaat, komt ze in een radicaal veranderende wereld terecht die mensen zoals haar, die slecht zijn voorbereid, een prooi maakt. Catho komt in een spanningsveld terecht.’
Wie is Catho voor u?
‘Ze is een jong mens in een zich snel verjongende samenleving. Als schrijver stop je uiteraard je eigen gedachten en preoccupaties in je verhalen, maar de personages, ook Catho, staan op zichzelf. Het is of ik ze al schrijvend in hun doen en laten observeer. Het verhaal in Feest van het begin vroeg om haar aanwezigheid.’
Krijgt Catho vorm in de stijl die u voor dit boek hanteert?
‘Ik schrijf in een stijl die voortkomt uit de personages. Ze ontstaan al schrijvende, zoals het verhaal – ik houd er geen ingewikkelde schema’s op na. De woorden die ik voor Catho gebruik zijn precies op haar gericht en komen voort uit de manier waarop zij zich in het verhaal ontwikkelt.’
Is het zo dat het schrijven van kinderboeken ook de stijl van uw volwassen werk sterk beïnvloedt?
‘Vergeet niet dat ik vanaf het begin zowel voor kinderen als voor volwassenen heb geschreven. Het is te gemakkelijk om te denken dat alles uit mijn kinderboeken voortkomt. Zowel bij kinderen als bij volwassenen probeer ik de lezer mee te slepen in een verhaal. En in beide genres stop ik meerdere lagen. Wie alleen het verhaal wil, kan dat krijgen, wie meer wil of aankan (en onderschat kinderen niet te gauw) kan dat ook.
Joke van Leeuwen, Feest van het begin, Uitgeverij Querido, ISBN 978 90 214 4201 3 (€ 18,95)
PQ: ‘Catho is iemand zonder geschiedenis in een tijd dat men de geschiedenis opnieuw wil gaan schrijven.’
