Deel vijf uit de Erfgoed-reeks van Christopher Paolini is uit, getiteld Murtagh. De reeks viert in 2024 ook zijn twintigste verjaardag
Door: Antal Giesbergs
Murtagh en zijn draak Thoorn moeten in dit boek uitzoeken waar zij voor staan in een wereld waarin niemand hen accepteert. Zij beginnen een epische reis waarbij ze elk wapen in hun arsenaal moeten inzetten om een mysterieuze heks te verslaan. Christopher Paolini kwam naar Nederland en wij spraken hem over de Erfgoed-reeks, de invloed van oude mythen en sagen, en over hoe belangrijk het is om tot een gemeenschap te behoren.
Christopher, toen je je eerste boek schreef, Eragon, reisde je langs boekenzaken verkleed als een karakter uit jouw wereld, en had je allemaal tekeningen bij je die je gemaakt had. Je bent echt een schrijver die leeft in de wereld die hij gecreëerd heeft.
‘Dat is een juiste opmerking. Maar ik begon niet een wereld te creëren: op mijn vijftiende wilde ik vooral een verhaal schrijven. In fantasy maakt het creëren van een wereld deel uit van je verhaal.’
In bijna alle fantasyverhalen kom je dezelfde wezens tegen, zoals elfen, dwergen en draken. Voelde je je daartoe verplicht toen je Eragon schreef?
‘Lezers verwachten dat, en ikzelf ook toen ik Eragon schreef. Mijn wereld was niet erg goed ontwikkeld toen Eragon uitkwam. Maar het was niet mijn uitgangspunt om een wereld te creëren: ik wilde kijken of ik een boek kon schrijven van vierhonderd à zeshonderd pagina’s. Ik had niet verwacht dat iemand anders dan mijn ouders het zou lezen, misschien mijn zus, dus ik gebruikte bekende elementen. Toch zijn er ook dingen uniek aan mijn wereld, en dat zie je meer en meer verschijnen als je mijn verdere boeken leest.’
Je invloeden zijn folklore, mytho- logie en klassieke verhalen, zoals Beowulf. Ik ben net begonnen aan de editie van Seamus Heaney, die ik van een vriend kreeg. Het is nogal stevige kost voor iemand op de middelbare school.
‘Ja, maar het maakte wel deel uit van mijn curriculum. Het is natuurlijk geen toeval dat in mijn eerste boek de koning Hrothgar heet, dat komt uit de Beowulf. Grappig dat je Beowulf noemt, want er ligt thuis een Beowulf op me te wachten in de vertaling van Tolkien. En Heaney’s editie is weer mijn favoriete versie.’
Eragon is ook een klassiek heldenverhaal.
‘Ik kreeg toen ik jong was van mijn oom bandopnamen van de interviews met Joseph Campbell, de schrijver van De held met de duizend gezichten, dat helemaal gaat over archetypische heldenverhalen, die al duizenden jaren verteld worden. Ik begon dus bewust aan zo’n verhaal als een soort veiligheidsnet, zodat ik me kon focussen op waar ik me in moest ontwikkelen: de techniek, de karakters, het verhaal. ‘Een heldenverhaal kun je rechtstreeks verbinden met adolescentie, want het vertelt je wanneer de held volwassen wordt. De grote franchise van de laatste decennia zijn ‘coming of age’-verhalen, en die fase, daar moeten we allemaal doorheen. Dat verklaart volgens mij de populariteit van dit soort verhalen.’
Veel natuurvolkeren hebben een overgangsrite van adolescentie naar volwassenheid. Het Westen niet. Fungeert de Erfgoed-serie als een soort overgangsritueel?
‘Grappig dat je dat vraagt, want daar dacht ik toen ik jong was veel over na. Ik was op zoek naar dat ritueel, ik wilde die symbolische overgang van jeugd naar volwassenheid door- maken, want dan was je officieel een volwassene. Het schrijven van een volledige roman werd dus mijn overgangsrite.’
Beschouw je de boeken die je daarna schreef dan in een ander licht?
‘Ja, al beschrijven alle boeken in de Erfgoed-cyclus een overgangsrite. Zelfs dit boek, Murtagh, doet dat, maar het is een veel volwassener wordingsverhaal. Zijn reis was nog niet afgerond in de Erfgoed-cyclus. Daarom móest ik dat boek schrijven.’
Murtagh en zijn draak Thoorn worden gezien als uitgestotenen, ze worden verguisd door een groot deel van hun wereld.
‘Ze zijn daar gefrustreerd over, en dat moet opgelost worden. Maar moeten zij zich buiten de gemeenschap houden of juist proberen er weer deel van uit te maken? En worden ze geaccepteerd als ze er weer deel van gaan uitmaken? De oorspronkelijke betekenis van het woord “outlaw” was niet alleen iemand die buiten de wet leefde, maar iemand die geen recht meer had op wettelijke bescherming. Die mocht je dus doodmaken zonder dat je ervoor bestraft zou worden. Murtagh moet zich ont- worstelen aan zijn rol als eenzame wolf, want mensen behoren niet in isolatie te leven; er zijn maar weinig mensen die dat kunnen, de meesten worden dan snel gek. Ik weet wat het is om aan de grens van de gemeenschap te leven, dus dat was nuttig bij het schrijven van het verhaal. Maar dit boek gaat niet over mij: Murtaghs issues en gevoelens zijn specifiek voor zijn situatie.’
Het slot biedt je helden, met Murtagh voorop, een nieuw begin. Maar ook de erkenning van wie hij zelf is: de zoon van Morzan ‘zo kent men mij en vervloekt mij erom’.
‘Het was een zware reis voor hen, ze hebben het moeilijk gehad maar ze hebben de vraag beantwoord of ze deel willen uitmaken van de gemeenschap of apart willen blijven staan. Het einde is een moment van opnieuw beginnen: het gaat er niet om dat de wereld begrijpt wie hij écht is, maar dat hij met zijn identiteit om kan gaan en zijn plaats in de wereld kent.’
Disney+ heeft nu een big budget remake van Eragon aangekondigd. Hoe belangrijk is het voor je dat ze het nu juist gevisualiseerd krijgen?
‘De grootste impact van de Eragon– film was dat ik juist meer nadruk ging leggen op de dingen die in de film minder goed werkten. Ik wilde juist dat ze in de verhalen zaten omdat je ze niet in de film zag. Maar het moeilijkste is emoties in je publiek oproepen: je kunt veel veranderingen vergeven, zolang dat gevoel er maar is. Dat is gelukt in de films van the Lord of the Rings, omdat ze het gevoel van de boeken juist hadden.’
En lees je je boeken voor aan je kinderen?
‘Daar zijn ze nu nog te klein voor, maar ik hoop dat ze die zelf gaan ontdekken als ze oud genoeg zijn om te lezen wat ik schreef toen ik hun leeftijd had. Maar ik ga niet zeggen: “Nou, toen ik zou oud was als jullie…” Dat is niet fair. Zij moeten hun eigen pad vinden, hun eigen passies ontdekken.’
Dit interview verscheen eerder in Boekenkrant, editie januari 2024.
