Voor de wedstrijd van Nederland tegen Mexico werd ik uitgedaagd om een kijkje te nemen in de literatuur van Mexico om mijn schromelijk tekort aan voetbalkennis en aandacht voor het WK te compenseren. Ik maakte een fantasie-voetbalteam bestaande uit elf boeken. Deze week speelt Nederland weer en is de literatuur van Costa Rica aan de beurt!
In de Costa Ricaanse literatuur ben ik helemaal niet bekend, maar het lijkt er bij een snelle zoektocht op dat sommige critici de kwaliteit van de literatuur van het land niet zo hoog achten. Het land zou minder worsteling hebben gekend in vergelijking met de andere Latijns-Amerikaanse landen en daardoor een bepaalde literaire finesse en passie missen. Er zijn echter ook mensen die de literatuur verdedigen en kleurrijk noemen. Verder wordt er vaak een positieve kijk op toekomstige literatuur gegeven. Aan wapenfeiten ontbreekt het de auteurs in ieder geval niet en er zijn genoeg biografische weetjes om een team te maken!
De belangrijkste prijs in de culture sector van Costa Rica is de Premio Nacional de Cultura Magón en meerdere van deze auteurs hebben de prijs gewonnen.
Aanvallers
Een boek dat vaker wordt genoemd als een goed Costa Ricaans boek is Julieta Pinto’s (1922) roman El Eco de los Pasos over de burgeroorlog in Costa Rica in 1948. Daarnaast is Pinto de eerste vrouw die de Premio Nacional de Cultura Magón won. Haar roman zal daarom een plek als aanvaller krijgen.
Aanvallers gaan voor hun doel en Carlos Luis Fallas (1909) past daar goed bij. Hij vocht voor de rechten van de werkers van de banaanplantages, waarvan hij er zelf een was geweest. Zijn bekende werk over dit onderwerp is Mamita Yunai. Hij werd op een gegeven moment zelfs de leider van een grote staking onder de werknemers.
Ook Bananos y Hombres, de roman van Carmen lyra (1887 of 1888), beschrijft de benarde toestand van de werkers van de banaanplantages en ook Lyra, die behoorlijk politiek betrokken was, had een belangrijke rol bij de stakingen. Haar collectie met kindersprookjes, Cuentos de mi tía Panchita, wordt nog steeds veel gelezen. Lyra heette in het echt Maria Isabel Carvajal.
Verdediger
De ‘iets anders dan de rest’-titel is dit keer The Forever Forest: Kids Save a Tropical Treasure van Kristin Joy Pratt-Serafini en Rachel Crandell. Het boek is niet geschreven door een Costa Ricaanse auteur, maar gaat wel over het zogenaamde Children’s Eternal Rainforest in Costa Rica. In 1987 startten Zweedse schoolkinderen een beweging, de Children’s Rainforest Movement, om het woud te beschermen en kopen en inmiddels doen er kinderen (en volwassenen) van vierenveertig landen mee. Crandell startte ook zelf een non-profit om geld te verzamelen om het woud te beschermen. Uitstekend materiaal dus voor een verdediger.
Middenvelder
Auteur Alfonso Chase (1944 of 1945) is een veelzijdige man: zijn oeuvre spreidt zich uit over gedichten, romans en korte verhalen. Hij schrijft voor zowel volwassenen als kinderen en omdat veelzijdigheid een uitstekende kwaliteit is voor middenvelders, is dat een goede positie voor een van zijn boeken. Het boek dat het werk zal doen is een van zijn hoog gewaardeerde romans: El pavo real y la mariposa.
Doelman
Carmen Narajo (1928) is een belangrijke figuur in de Costa Ricaanse literatuur. Los Perros no ladraron is het boek dat de rol van keeper zal vervullen. Narajo wordt beschreven als iemand die opkwam voor het belang van haar landgenoten. Ze vervulde meerdere malen de rol van ambassadeur en had ook een rol in de sociale zekerheid van het land. Het is misschien een ietwat flauwe vergelijking, maar wat is er zekerder in een wedstrijd dan de bal in de handen van de keeper?
Andere spelers die helaas niet verder worden besproken zijn:
- Fabián Dobles Rodríguez (1918) met El Sitio de las Abras: verdediger
- Joaquín García Monge (1881) met El moto: Middenvelder
- Quince Duncan (1940) met A Message from Rosa: Middenvelder:
- Costa Rica: A Traveler’s Literary Companion. Het bevat 26 verhalen van Costa Ricaanse Auteurs (waaronder sommigen die hier genoemd zijn). Redactie door Barbara Ras: Verdediger
- José Marín Cañas met El infierno verde (1904): verdediger
Of de kritieken terecht zijn is niet iets wat ik kan beoordelen, maar op papier vormen de boeken en auteurs een interessant team. Wat de wedstrijd van zaterdag zal brengen kan ik ook niet beoordelen of voorspellen, maar wat ik wel kan zeggen is dat mijn hoop voor Nederland hetzelfde is als vorige week: winst.
Bronnen: lcweb2.loc.gov/ editorialcostarica.com/ centralamerica.com/ academia.edu/ willycarvajal.blogspot.nl/ ticotimes.net/ news.co.cr/ globalvoicesonline.org/ costarica-information.com/ xyzant.com/ friendsoftherainforest.org/ acmcr.org/ infocostarica.com/ lanic.utexas.edu/ frommers.com/ thelatinoauthor.com/ wikipedia.org/ Moon: Costa Rica (Christopher P. Baker)/ Sí Pero No (Ann González)/ Costa Rica: The Bradt Travel Guide (Larissa Banting) /Resistance and survival (Ann González )
