Het luisterboek: een prachtige ontwikkeling, of onderdeel van een slechte opvoeding? Boekenkrant-redacteuren Sanne Wolters en Meie Otten bespreken de voor- en nadelen.
Sanne: Tegenwoordig krijg je bij veel kinderboeken een cd met daarop het verhaal voorgelezen door een (beroemde) verteller. Ze zijn te verkrijgen in de boekhandel, de bibliotheek en de appstore om ze zo te downloaden op de iPad. Vaak worden de verhalen aangevuld met leuke meezingliedjes. Geweldig toch, zo’n interactief kinderboek? Je kunt je kind zo op de bank zetten met iPad of boek plus cd in de cd-speler. Zelf kun je je dan bezig gaan houden met andere belangrijke zaken, zoals koken of de was doen. Volgens mij hebben veel ouders stiekem geen zin om voor te lezen. Veel te vaak komt dochter of zoon met een boek aanzetten dat voorgelezen dient te worden. Moe word je er van. Ik durf best te beweren dat ouders van tegenwoordig een beetje lui zijn. Het is veel te makkelijk geworden om onder het voorlezen uit te komen. En dat terwijl luisterboeken geïntroduceerd werden voor kinderen die niet goed zelfstandig konden lezen, zoals kinderen met dyslexie. Er komen steeds meer luisterboeken op de markt. Zo hebben Nijntje, Roald Dahl en Koen Kampioen tegenwoordig een cd bij het boek.
Bij de Jeugdredactie kregen wij ook te maken met luisterboeken. Bij het boek Dierendorpje van Gitte Spee en Kim-Lian van der Meij zat een cd met daarop liedjes en het vertelde verhaal. Allemaal ingezongen en ingesproken door actrice/presentatrice Kim-Lian. Het zijn vrolijke liedjes en het verhaal wordt erg leuk voorgelezen, maar is er nog wel een taak voor de ouder van het kind?
Meie: Vroeger hield ik erg van de verhalen van Annie M.G. Schmidt: Jip en Janneke, Otje, Ibbeltje en Pluck van de Petteflet. Vooral mijn vader kon deze verhalen goed voorlezen. Elke avond kroop ik met plezier in bed, meestal met mijn broertje ernaast. Met z’n drieën bevonden we ons in een totaal andere wereld. Deze voorleesavonden had ik zeker niet willen missen, maar de ochtenden waren ook erg bijzonder. In de vroege uurtjes stapte ik uit bed en sloop richting mijn kast. In deze kast bevonden zich boeken, maar ook cassettebandjes met de verhalen van de boeken erop. Het was in de ochtenden terwijl papa en mama nog sliepen, dat ik de verhalen die ik al zo vaak had gehoord nogmaals zelf afspeelde. Het cassettebandje was toen een geweldige uitvinding.
Tegenwoordig bestaan deze cassettebandjes niet meer, maar zijn ze vervangen door cd’s. Het luisterboek is dus niets nieuws. De manier waarop ouders en de kinderboekindustrie ermee omgaan en erover denken wel. In reclames wordt er geadverteerd met het ‘lekker niet hoeven voorlezen van je eigen kind’. Sommige ouders volgen dit voorbeeld en anderen willen hierom nooit een luisterboek in huis halen. Beide gevolgen zijn zonde en onnodig. Het luisterboek is namelijk een positieve ontwikkeling, mits ouders er goed gebruik van maken. Als de cd niet als vervanging van de ouders wordt gezien maar als extra dimensie van het boek, blijft een ouder voorlezen. Dit is belangrijk voor een taallerend kind. Maar ouders die hun kind een luisterboek ontnemen, stelen iets heel moois van een kind. Namelijk die mooie ochtenden, waarin je in de vroege uurtjes uit bed stapt en richting de kast sluipt. Op zoek naar een cd met het verhaal dat je al zo vaak hebt gehoord.
Dit artikel verscheen eerder in de Boekenkrant, editie oktober 2013.
