In de nieuwe Stephen King zijn er geen moorddadige clowns, spookhotels of telekinetische prom queens te bekennen. In plaats daarvan draait Mr. Mercedes om de altijd aanwezige dreiging van het terrorisme.
Gepensioneerd rechercheur Kermit Hodges zit op de hielen van een psychopaat, die het eerste hoofdstuk binnen komt scheuren in een gestolen Mercedes. De auto rijdt in op een mensenmenigte en berooft acht personen van het leven. De dader weet te ontsnappen. Wanneer Hodges een jaar later een spottende brief ontvangt van deze ‘Mr. Mercedes’, besluit hij alles te doen om hem te ontmaskeren. Ondertussen leren wij de dader kennen als computerexpert annex ijscoman Brady Hartsfield, die door een combinatie van een traumatische jeugd en een dysfunctionele band met zijn moeder een grondige hekel aan de wereld heeft ontwikkeld. Terwijl Hodges steeds dichter bij de waarheid komt, bereidt Brady een tweede aanslag voor…
Waar King zich in het recente Joyland (2013) vastzette in een nostalgische, zeurderige drang naar de jaren zeventig, creëert hij in Mr. Mercedes een monster dat perfect in de eenentwintigste eeuw past. Brady heeft een betere relatie met zijn computers dan met de mensen om hem heen. Hij is een einzelgänger, een chaotische lone wolf die op impuls besluit aanslagen te plegen, en belichaamt zo de beangstigende willekeur van het terrorisme. De gepensioneerde Hodges staat recht tegenover dit jeugdige monster van de moderne tijd: het is een man die consequent zijn notitieblokje verkiest boven een computer en zijn mobieltje altijd vergeet mee te nemen. Waar Hodges als gescheiden gepensioneerde aan het begin van Mr. Mercedes net zo eenzaam is als Brady, gaat hij gedurende het verhaal steeds meer vriendschappen en relaties aan. Met Jerome, de intelligente tiener die als bijbaantje zijn tuin netjes houdt maar hem ook met zijn computer helpt; met Janey, de zus van de overleden eigenaar van de gestolen Mercedes; en met de geestelijk instabiele maar zeer inventieve Holly, die hem tijdens het onderzoek haar hulp aanbiedt. Waar Brady steeds eenzamer wordt, zichzelf verliest in haat en zich steeds meer aangetrokken voelt tot de dood, vindt Hodges de liefde voor het leven stukje bij beetje terug.
Het verhaal van Mr. Mercedes doet qua schrijfstijl en plot denken aan een aflevering van Cold Case met een zeer sympathieke rechercheur, waarbij er extra veel aandacht wordt besteed aan het standpunt van de dader. Met name de climax van het verhaal doet je vergeten dat er een boek op je schoot ligt en geeft je het gevoel dat je naar een actiescène op televisie zit te kijken. Soms schiet King ietwat te veel de filmische kant op: wanneer Brady een van zijn slachtoffers als spookgedaante voor zich ziet, wordt het realistische aspect dat Mr. Mercedes zo sterk maakt even teniet gedaan. Zodra King van de traditionele spoken wegblijft en de suspense zoekt bij de daden van zijn eenzame wolf Brady, verandert Mr. Mercedes weer in een boek dat moeilijk weg te leggen is. Op die momenten is het verhaal een opmerkelijke thriller, die de angst voor het terrorisme op briljante wijze uitbuit.
Boekgegevens
Stephen King, Mr. Mercedes, vertaling: AnneMarie Lodewijk, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, ISBN 978 90 245 6467 (€ 19,95)
Dit artikel verscheen eerder in de Boekenkrant, editie juli 2014.
Foto: Shane Leonard
