In Vector laat Simon de Waal één druppel bloed vallen in de polder. Op subtiele wijze verwijst zijn geschenkboek naar het motto van de Spannende Boekenweken 2016: Bloed in de polder.
Simon de Waal zit al op me te wachten als ik het café in Amsterdam-Oost binnenkom. Hij is opgegroeid in deze buurt. In het café is hij geen onbekende, hij komt er al sinds zijn kinderjaren. ‘Mijn oudere broer nam me al mee biljarten toen ik nog in de kinderwagen zat.’ Dit café is ook de plek waar de Diamanten Kogel-winnaar gevraagd werd om het geschenkboek voor de Spannende Boekenweken van 2016 te schrijven. ‘Ik vond het leuk en een eer om gevraagd te worden.’ Het resultaat ligt voor ons op tafel: Vector.
Vector beschrijft een horrorscenario: in de Koude Oorlog verdwijnt een dodelijk virus uit een Russisch laboratorium. Niemand weet wie erachter zit, en jarenlang wordt er niets over het virus vernomen. Alex, de zoon van een gevluchte Russische wetenschapper, wordt jaren later geconfronteerd met het mysterie. Hij komt erachter dat zijn onderhand zwaar dementerende vader misschien wel heeft geprobeerd het virus te verbergen. Na al die jaren blijkt het dodelijke materiaal niet vergeten: de jacht op de inhoud is heropend.
‘De proloog is gebaseerd op ware gebeurtenissen,’ vertelt de Waal. ‘Lang geleden las ik een verhaal over een wetenschapper die zichzelf daadwerkelijk met een virus geprikt heeft en daaraan overleden is. Ook zijn er wetenschappers verdwenen met virussen. Dat heb ik opgeslagen. Het idee voor dit boek kwam steeds terug, ik wilde er al langere tijd iets mee doen. Pas halverwege het schrijven wist ik hoe het verhaal moest eindigen. Als je zelf niet weet hoe het afloopt, dan weet je zeker dat de lezer het ook niet weet.’
De Waal heeft de personages in het boek doordacht en nauwkeurig neer willen zetten. ‘Door de dementie van de vader gaat de lezer zich afvragen of hij misschien plotseling een ingeving zal krijgen. De hoofdpersoon, de nietsvermoedende zoon, wordt in de situatie meegesleurd. Dit maakt het meer een psychologische thriller. Ik had ook een geheim agent tot hoofdpersoon kunnen maken. Dan zou het verhaal vol actie en achtervolgingen zitten.’
Het verhaal speelt zich af in het voor De Waal zo geliefde en bekende Amsterdam-Oost. Alex’ vader woont in een verpleegtehuis in de Sarphatistraat. De Waal: ‘Ik vind het een mooie plek; Ramses Shaffy zat er ook in zijn laatste jaren.’ Het dichtbij gelegen Artis is normaal gesproken geen broeinest van criminelen. In Vector verliest de dierentuin echter gedeeltelijk zijn onschuldige imago.
De Waal begon zijn carrière bij de Amsterdamse politie, waar hij nu nog steeds werkt als rechercheur zware misdaad. ‘Als achttienjarige weet je nog niet goed wat je wilt. Ik ging bij de politie met het idee om boeven te vangen en bleek het leuk te vinden.’ Vanuit het politiewerk ontwikkelde hij zich tot scenarist, schrijver en regisseur. ‘Ik werd gevraagd om scenario’s door te lezen, om te kijken of ze realistisch waren of niet. Door het politiewerk weet ik hoe bepaalde dingen in het echt gaan. Ik ben dat blijven doen en ben zelf begonnen met het schrijven van scenario’s, en later ook boeken.’
Volgens De Waal is er zeker een verschil tussen het schrijven van scenario’s en het schrijven van boeken. ‘Het schrijven van scenario’s komt met beperkingen. Een aflevering van een serie duurt ongeveer vijfenveertig minuten en een film negentig minuten. Dan moet je genoeg tijd hebben om naar een eind toe te werken. Een boek heeft zo’n beperking niet. Heb je negentig pagina’s volgeschreven en heb je er nog honderd nodig, dan schrijf je er nog honderd bij.’ Ook zijn er bij scripts beperkingen die te maken hebben met het budget en de locatie. ‘Als een scène zich bijvoorbeeld in Rusland afspeelt, vraagt de producent zich af of het niet in een hal in Amsterdam kan.’
De Waal zit zeker niet stil. Alsof het werk bij de Amsterdamse recherche en het schrijven van boeken en scenario’s nog niet genoeg is, belooft binnenkort ook nog eens zijn tweede film, getiteld The Fear of God, eraan te komen, die hij zelf gaat regisseren. Waarschijnlijk zal deze psychologische thriller ook in de vorm van een boek uitkomen. Veel wil hij er nog niet over verklappen. ‘Het gaat over indoctrinatie in een geloofsgemeenschap, waar mogelijk een moordenaar zit ondergedoken. Als het loopt zoals gepland kunnen we begin volgend jaar starten met filmen’.
Of hij niet een keer genoeg heeft van alle misdaad waarmee hij zich dagelijks bezig houdt? ‘Je moet er echt van houden en er lol in hebben. Je ziet het aan een film of een boek als er met plezier aan gewerkt is.’
Beeld: Geert Snoeijer
Boekgegevens
Simon de Waal, Vector, Uitgeverij CPNB, 94 pagina’s, ISBN 978 90 596 5374 0
Dit interview verscheen eerder in de Boekenkrant, editie juni 2016
