In je boeken speelt onvervulde liefde een grote rol. Wat boeit je zo aan dit thema?
‘In alle literatuur of kunst moet er iets misgaan wil je er een verhaal over vertellen. Het is het obstakel dat het drama teweegbrengt. De pen gaat er naartoe, naar dat misgaan. Geluk valt moeilijk te beschrijven. Ieder mens heeft een nieuwsgierigheid in zich naar rampen of naar dingen die misgaan. Het kan bijna niet anders; het is een natuurlijk proces in je hoofd.’
Je trekt het thema van de onvervulde liefde door tot in het absurde. Waarom vergroot je het zo uit?
‘Absurdisme is voor mij nooit een bewuste stijlkeuze geweest. De stijl kiest de schrijver en niet omgekeerd. Zodra een situatie te lang realistisch bleef, ging het me vervelen. Dan ging het snel de kant van het absurdisme uit. Daarbij: zodra iets er staat is het waar. Als kind vond ik Laurel en Hardy al prachtig. En ik houd van Beckett-achtig surrealisme. Soms hoef je dingen niet eens te verzinnen. Zo is er een passage in mijn boek waarin de hoofdpersoon gekleed in slechts een colbertje over het naaktstrand loopt. Die man heb ik echt gezien, tijdens een wandeling van Hoek van Holland naar Kijkduin.’
In je boek komt een verhaal van de Russische auteur I.K. Nezjdanow voor. Je stijl doet af en toe denken aan Tsjechov. Heb je iets met Russische literatuur?
‘Tsjechov is een van mijn favorieten. Als korte verhalenschrijver is hij fenomenaal. In de eerste paar zinnen heeft hij de aandacht al getrokken. Dat is knap. Tsjechov is een dramaturg die er vaart in weet te brengen. De sfeer in de Russische literatuur van de negentiende eeuw spreekt me aan. Het werk van Gogol: prachtig. Die I.K. Nezjdanow bestaat trouwens echt; iemand met zulke initialen verzin je niet. Het verhaal heb ik wel bedacht.’
De hoofdpersoon is een merkwaardig type. Aan de ene kant is hij fan van Anita Meijer en aan de andere kant spreekt hij een medewerker van de gemeente aan met ‘Zeg grondarbeider’. Wat voor iemand is hij?
‘Veel mensen hebben gevraagd – ook bij mijn vorige romans – of de hoofdpersoon nu juist volks is of intellectueel. Maar waarom zou hij niet beide kunnen zijn? Waarom zouden zogenaamde lage en hoge cultuur strikt gescheiden moeten zijn? Ze kunnen verenigd zijn in één figuur. Ik ken eigenlijk niet anders. Zelf houd ik van Anita Meijer, maar ook van Russische literatuur. Ik ben niet met hoogstaande cultuur grootgebracht. Mijn vader was havenarbeider en ik ben opgegroeid in Rotterdam Krooswijk. Mijn kennis van de “hoge cultuur” is autodidactisch tot stand gekomen.’
Waarom is de vrouw die door de hoofdpersoon wordt achtervolgd steeds in het groen gekleed? Heeft dit een symbolische betekenis?
‘Nee, maar ze heeft rood haar en ik heb gehoord dat groen daar mooi bij staat. Is dat niet zo dan?’
Aat Ceelen, Door de liefde toegetakeld, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 9789046802137 (€ 13,50)
