De redactie van Onze Taal zet iedere maand een bijzonder taalboek in de schijnwerpers. Deze keer Zing het échte Frans van Berry van de Wouw.
Door Raymond Noë
We gaan en masse op vakantie naar Frankrijk – het land is al jaren een van de populairste vakantiebestemmingen voor Nederlanders – maar een gesprek met een Fransman of -vrouw voeren we het liefst in het Engels. Onze kennis van het Frans is abominabel, en het aantal leerlingen dat deze taal in het examenpakket kiest, loopt ieder jaar terug. De meeste Hollandais komen bij de boulanger niet verder dan ‘deux petits pains et deux croissants’, en Fransen onder elkaar zijn voor ons niet te volgen – en dat geldt in het kwadraat als het gaat om het Frans van de straat, ook wel argot geheten.
Precies dat segment van de taal, het straat-Frans, is het domein van de piepkleine uitgeverij Arti-Choc. Ze geven woordenboeken uit met grove en platte taal en jongerenjargon, met veelzeggende titels als Merde! (wat zoveel betekent als ‘Kut!’ of ‘Shit!’) en Merde encore! (‘Nog meer shit!’). Hun nieuwste uitgave is een bundel met liedteksten waarin straat-Frans gebezigd wordt, met de titel Zing het echte Frans (dat je op school nooit leerde).
In dit boek vind je de teksten van twaalf hits van (hier volkomen onbekende) grootheden die geen blad voor de mond nemen, zoals La Grande Sophie, Alain Bashung, Aya Nakamura en Beautés Vulgaires, uiteraard met vertaling en verklarende woordenlijst. Zo leer je meteen dat flasher ‘voor iemand vallen’ betekent, en bombarder ‘pakken, versieren’, en planer ‘uit je dak gaan, high zijn’ – wat nuttige kennis kan zijn voor wie drie weken op een Franse camping moet doorbrengen. Maar met enkel kennis van de Franse straat- en jongerenwoorden ben je er nog niet, en dus wordt elk liedje afgerond met een kort lesje ‘beknopte flitsgrammatica’, en een al even kort setje oefeningen, onder het kopje ‘au boulot’ (‘aan het werk’). En voor je het weet ben je dan een pro de l’argot – een meester in de straattaal.
Boekgegevens
Berry van de Wouw, Zing het échte Frans (dat je op school nooit leerde), illustraties: Ronald Kronenburg, Uitgeverij Arti-Choc, 140 pagina’s (€ 19,90)
Het Genootschap Onze Taal is een vereniging voor taalliefhebbers, dat elke maand het blad Onze Taal uitbrengt en daarnaast fungeert als Taaladviesdienst. Kijk voor meer informatie op: www.onzetaal.nl.
Deze column verscheen eerder in de Boekenkrant, editie februari 2020.
