Als uitgever van De Arbeiderspers had ik al twee titels van hem uitgegeven: Nachtmoeder en Winterliefde. Carel Donck had eerder in zijn carrière altijd geschreven voor film, theater en televisie.
Hij werkte samen met filmregisseurs als Annette Apon, Pim de la Parra en Nouchka van Brakel, maakte series met regisseur Eric Oosthoek en schreef samen met scenarioschrijvers als Hugo Heinen en Willem Capteijn. De 9 dagen van de gier, geregisseerd door Boris Paval Conen, werd bekroond met een Gouden Kalf voor het beste tv-drama van 2002.
Als scenarist diende Carel altijd rekening te houden met regisseurs, producenten, acteurs, co-auteurs, de distributeur, de netmanager en de subsidieverstrekker. Tijdens een redactiebespreking vertrouwde hij me toe het héérlijk te vinden een roman te schrijven, juist omdat hij nu eindelijk eens niet met zoveel andere partijen bezig hoefde te zijn. ‘Ik heb alleen mijn personages en jou,’ zei hij.
Het is een feest om met Carel te werken. Hij kan uitstekend met kritiek omgaan en is altijd bereid alternatieven te bedenken voor passages die naar mijn idee beter kunnen. Eén van zijn sterke punten in de film- en televisiewereld was het gemak waarmee hij voor verschillende genres schreef. Serieuze films, op een groot publiek gerichte series, kinderseries, documentaires: hij deed het allemaal.
Deze veelzijdigheid bleek in de literaire wereld ineens een probleem te zijn. Was Winterliefde een compleet ander boek dan Nachtmoeder, met zijn derde boek koos Donck voor de thriller. In de periode dat ik met hem het bloedstollend spannende manuscript van Melanie besprak, zaten De Arbeiderspers en A.W. Bruna onder één dak. Op verzoek van de afdeling verkoop legde ik Carels werk voor aan een redacteur van A.W. Bruna, waar men gespecialiseerd is in het uitgeven van thrillers. Ik heb toen niet alleen geleerd dat redacteuren van verschillende uitgeverijen op een andere manier naar een manuscript kijken, maar ook dat het begrip ‘thriller’ voor velerlei uitleg vatbaar is. Mijn collega van A.W. Bruna vond het een bezwaar dat er in Melanie geen agent voorkwam die in het vervolg op de roman terug zou kunnen keren. Carel en ik keken elkaar vragend aan. Hij zei ons bovendien dat het boek te langzaam op gang kwam. Ik had Carel geroemd om de zorgvuldige opbouw van het verhaal en de wijze waarop de spanning opgevoerd werd. De dienstdoende redacteur vond de tekst te literair, ik had juist de stijlvastheid van het werk van Carel Donck in het manuscript herkend. Melanie werd gepubliceerd bij De Arbeiderspers, met als NUR 301 (literaire roman, novelle) en niet 305 (literaire thriller). Prompt kwam de vraag van de afdeling verkoop, waarom een boek over een gruwelijke moord, duistere datingsites en een dubbelleven niet als thriller werd gebracht.
Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding.
Deze column verscheen eerder in de Boekenkrant, editie juni 2016
