Eindeloos veel heb ik ze gehad, Bic-pennen, met een blauw dopje dat altijd binnen de kortste keren onvindbaar is. Soms liggen ze in de wasmachine, ook weleens zomaar op straat. Het logo van Bic is gestanst op het doorzichtige gedeelte van de pen, waardoor je het frivole figuurtje ernaast nauwelijks ziet. Ik heb er in de loop der jaren honderden gebruikt, evenveel ben ik ook weer kwijtgeraakt. Ik geloof dat mijn pennen hun eigen levens begonnen.
Toen ik gister bij de gemeentelijke vuilstort was, zag ik een kastje staan met boeken ‘om mee te nemen’. Blijkbaar vond iemand het verkeerd om papier dat netjes gebonden is zomaar weg te gooien. Vanwege de emotionele waarde is een boek iets anders dan een ballpoint. Ook voor boeken geldt dat ze altijd om me heen zijn, maar dat ik vaak niet meer weet hoe ze bij me gekomen zijn, of juist weer uit mijn blikveld verdwenen zijn. Sommige exemplaren roepen herinneringen op aan bepaalde fases in mijn leven. De schooiertjes van Napels, of Sadako wil leven, beide van de Australische schrijver Karl Bruckner, brengen me terug naar de lagere school, de stille woensdagmiddagen, mijn slaapkamer op zolder. Verliefd van Jaap van Manen kochten Arthur en ik voor elkaar om onze liefde te tonen. Het omslag laat een smeltend ijsje zien. Het boek zelf ben ik kwijtgeraakt, maar het omslag zie ik nog zó voor me. En daarna is het nooit meer opgehouden. Inmiddels hebben we kasten vol. Soms lijkt het wel alsof boeken boeken aantrekken. Als ze er eenmaal zijn, komen er steeds meer.
Daar heb ik nu wel een heel duidelijk voorbeeld van. Mijn huisgenoot, de Amerikaan Benjamin Moser, kwam via Instagram in contact met een hem onbekende landgenoot, een fan van zijn werk. De man had Ben benaderd vanwege hun gezamenlijke liefde voor boeken. Hij bleek een grote verzameling Duitse literatuur te hebben, voornamelijk uit de achttiende en negentiende eeuw. Zijn kinderen deelden zijn interesse niet, de man wist niet goed wat hij met zijn bibliotheek aan moest nu hij kleiner zou gaan wonen. Kon hij er Ben een plezier mee doen? Niet veel later bracht de FedEx de ene na de andere doos. Hölderlin, Goethe, Schiller, Herder, maar ook een boek over etiquette met kledingvoorschriften en een serie over de reizende dame Sophie, die bijvoorbeeld van Memel naar Sachsen trok. Deze avonturen werden opgetekend door Johan Hermes Timotheus. Het was telkens een feest om alles uit te pakken! Inmiddels is onze verzameling gegroeid met een paar honderd titels. En we zijn er nu al aan gehecht. Zo hoop ik dat ook de boeken op de vuilnisstort een nieuw leven beginnen bij een lezer die ze nooit meer kwijt wil.
Dit column verscheen eerder in de Boekenkrant, editie maart.
