‘Elke doelstelling in je leven is weer een confrontatie met jezelf. Hoe ga je die aan?’ Het is een van de vragen die Emile Ratelband zich voortdurend stelt. Emile is ondernemer in persoonlijkheidsontwikkeling. En schrijver van inmiddels tien boeken. Nu is hij bezig met zijn elfde: Bouncing Back!
‘Ik heb zoveel ellende meegemaakt. Faillissement, beschuldiging van brandstichting, vrouw en kinderen weg, hond dood… Er moet wel iets goeds in zitten, dacht ik, want hoe hou ik het anders vol? Tot ik de hond moest laten inslapen, toen ging ik kapot. Waaraan heb ik het allemaal verdiend? Heb ik het wel verdiend? Nee, het is gewoon zo. En bovendien gaat het niet allemaal om mij – hoewel ik daar toch vaak anders over denk. Maar ik, kapot? Nee, dat kan niet. Ik moet terugkomen! Rechtop staan als een eik, veerkrachtig zijn als riet. Ik schrijf er een seminar over. En een boek. Ik zal mezelf leren!’
Zou het leven van Emile Ratelband over rozen gaan, dan waren het zeker van die wilde, met grote stekels. Emile Ratelband, je weet wel, dat is die schreeuwer die zijn eigen huis in de brand steekt. Die positivo die er een rommeltje van maakt. Maar wat je ziet is het beeld dat Emile van zichzelf heeft neergezet en dat vervolgens is vervormd tot karikatuur. De risico’s die hij neemt om te leven leiden tot navenant grote en breed uitgemeten tegenslagen.
‘Ja, het is lastig om uit zo’n vicieuze cirkel van ellende te komen. Om te weten dat je vrouw op een kamertje zit van vier bij vier, om de kinderen niet te kunnen zien en te ontdekken dat ze zonder dat je het weet van school zijn afgehaald…’
[quote]‘Tot ik de hond moest laten inslapen; toen ging ik kapot.’[/quote]
Emile schreef tien boeken, waarvan het bekendste natuurlijk Tjakkaa! is. Begin volgend jaar verschijnt zijn nieuwste: Bouncing Back!. Daarin lees je hoe je dat doet, jezelf in de nesten werken. En vooral, hoe je weer uit die nesten komt. Want daarover gaat Bouncing Back!: over wederopstanding, telkens weer, na risico’s en tegenslag.
‘Iedereen heeft een doel en een droom, zeker als je jong bent. Wat gebeurt er? Je jaagt die droom na en in het begin gaat dat geweldig! En dan? Dan verslapt het. Onderweg vergeet je waarom je bezig bent. Als je wilt afvallen en je ziet geen resultaat, dan geef je op. En belandt je leven eenmaal in zo’n cirkeltje waar je niet uitkomt, dan noemen we dat de comfort zone. Je gaat relativerende vragen stellen. Paste die droom wel bij me? Was het werkelijk wat ik wilde of had ik het mezelf wijsgemaakt?’
Een afzwakkende droom is toch wat anders dan een vat vol tegenslagen? Niet in geval van Emile. Zijn filosofie over het leven is deze: het leven is risico’s nemen en moed houden. Dán stralen je ogen. Dán raast de adrenaline door je lijf. Dán neem je stappen! En dan kan je ook de grootste klappen verwachten. Klappen die je leert op te vangen.
[quote]Op zijn 21e miljonair, toen failliet, opnieuw succesvol, weer… Enzovoort. Waar houdt het op?.[/quote]
‘Bouncing Back is een trampoline-effect. Elke keer dat je omlaag gaat, is er een methode om weer omhoog te veren. Stel de eerste keer dat je door een tegenslag uit koers raakt, wat doe je dan? Je visualiseert je doel. Waar wilde je ook alweer naartoe? Naar dat mooie punt aan de horizon! Dat doel wil je zien en voelen en zo echt en zo prachtig mogelijk maken. Want dat geeft je de drive om door te gaan. Maar ja, dan is er weer een tegenslag, want er is altijd wat. Dan ga je jezelf vragen stellen. Waarom doe ik het? Wat is de zin ervan? Wat is de bedoeling van mijn leven? In Les Misérables heeft Valjean enorme tegenslagen, maar hij gaat door. Want hij heeft het antwoord op die vragen. En ook dan kan het erger. En ja, wat doe je dan? Je gaat te raden bij je structuur. Heb je een structuur van actie of bedachtzaamheid? Past het leven dat je leidt wel bij je? Ben je een sociaal mens, is het dan zinvol om jezelf op macht te richten? Daarom is het zo belangrijk om je waarden en normen te kennen. Om jezelf te kennen. Bouncing Back is voor een deel gebaseerd op body logic. Op hormonen, neurotransmitters, de werking van je lichaam en je geest die een geheel zijn. Welke voorkeuren heb je in reacties en gedrag, hoe zit je in elkaar? De kern is: ken jezelf. En zo geniet je en leer je van de reis en van het avontuur, tot het moment van de overwinning.’
De vraag is: wanneer komt voor Emile de overwinning? Op zijn 21ste miljonair, toen failliet, opnieuw succesvol, weer… enzovoort. Waar houdt het op? ‘Elke doelstelling in je leven is weer een confrontatie met jezelf. Hoe ga je die aan? Door het spel te spelen op een manier waarop je jezelf niet kunt veroorloven om te verliezen. Om meer te kunnen verliezen dan te kunnen winnen. Want als je dán wint, dan win je ook écht! En als je verliest… dan begin je opnieuw. Ach, wat heb ik te verliezen? Nee, wat heb je te winnen! Het is een psychische evolutie door het stellen van doelen. En die evolutie blijf ik volgen!’
Voor meer informatie over Emile Ratelband, Bouncing Back!® en ‘Emile on tour’ ga je naar www.ratelband.com.
Dit artikel verscheen eerder in de Boekenkrant, editie oktober 2013.
