Je kunt mentaal overbelast zijn zonder het zelf te weten. Hoe herken je de signalen van lichaam en geest? En hoe zorg je ervoor dat je optimaal in je vel zit?
Pieter klaagt dat hij snel in zijn mentale batterij kan zakken. Hij heeft dan last van vermoeidheid, somberheid, faal- en schuldgevoelens, en slaap- en concentratieproblemen. Deze klachten speelden met enige regelmaat op en er leek geen duidelijke aanleiding voor te zijn. Zoals bij iedereen vroeg ik naar zijn dagelijkse leven, alcoholgebruik, lichamelijke beweging en nog meer. Hij is 47 jaar, gehuwd, heeft drie kinderen, en werkt op een ministerie. Het zag er bij Pieter naar uit dat alles op orde was. Ik moet toegeven dat ik het ook even niet wist, maar we bleven in gesprek. Na een paar maanden vertelde hij dat hij veel moeite had zijn vrouw bij te benen, een vrouw met een tomeloze energie die altijd vrolijk was. Hij vertelde dat zij weinig slaap nodig heeft, de hele dag met dingen bezig is, van werk tot kinderen, en nooit even stilstaat. Zoals hij haar beschreef klonk zij onvermoeibaar. Maar voor hem was zij de norm: hij zag haar als normaal en zichzelf als afwijkend. Hij vertelde dat er zo goed als elke avond van de week iets sociaals op de agenda stond: een etentje, een vergadering, het hield niet op. Ook het weekend was vol met sociale afspraken. De vrouw van Pieter kon van dit alles genieten, maar hij had er snel genoeg van en zat dan aan zijn taks.
Ik heb Pieter verteld dat zijn vrouw uitzonderlijk energiek is en dat dit maar bij weinig mensen voorkomt. Hij zat veel dichter bij de ‘norm’ dan hij dacht. Pieter geloofde tot dat moment dat hij voorgoed een patiënt zou zijn met allerlei klachten. Nu werd hij zich bewust van het feit dat niet iedereen op dezelfde manier is gebouwd. Niet iedereen kan hetzelfde aan. De een kan dit wat meer, de ander dat. We hebben allemaal een eigen unieke bouw. Wat voor zijn vrouw energiegevende leuke momenten waren, waren voor hem energieslurpende.
Dit hoofdstuk gaat over hoe je je bewust kunt worden van wat jouw dagelijkse bezigheden met jou doen en hoeveel effect zij hebben op jouw mentale batterij. Als je dat weet, kun je je leven ‘finetunen’ en bewustere beslissingen maken die goed voor je zijn. Je wordt je bewuster van wat je wel, wat je met mate, en wat je vooral niet moet doen om je mentale energieniveau op peil te houden. Als je daarop leert letten, zie je een stijging van je mentale batterij.
Een voorbeeld uit mijn eigen leven. Ook als ik goed in mijn vel zit heb ik een dun filter. Dit betekent dat ik ‘gevoelig’ ben, veel zie en aanvoel bij anderen. Hier kan ik bijvoorbeeld op mijn werk veel aan hebben, maar deze gevoeligheid betekent ook dat ik minder prikkels aankan dan mensen met een dikkere filter.
Als ik een dag heb gewerkt weet ik dat ik niet direct na het werk gezellig met iemand kan gaan eten. Ik heb na het werk eerst even tijd nodig om bij te komen en meestal ga ik sporten. Daarna kan ik wel met iemand afspreken.
Disclaimer: De naam en achtergrond van de persoon die in dit voorbeeld staat, is gefingeerd. Gelijkenis berust op louter toeval.
Boekgegevens
Willem van der Bend, Voel je beter, Kosmos Uitgevers, 224 pagina’s (€ 20,99)
Dit boekfragment verscheen eerder in de Boekenkrant, editie september 2020.