Khaled Hosseini heeft het weer gedaan. Niet alleen in Nederland is er veel interesse voor zijn nieuwste werk, En uit de bergen kwam de echo, ook een andere uithoek van de wereld, Dubai, is compleet in de ban van het boek. Soms zijn er tijden waarop de literaire wereld bestaat uit ogenschijnlijk volstrekt onoverbrugbare taalgebieden. Maar als er weer zo’n internationale bestseller ten tonele verschijnt, dan leven we toch wel weer op een hele kleine planeet.
Hosseini vertelt over de scheiding van broer en zus vanwege armoede, een verhaal dat plaatsvindt in zijn vaderland Afghanistan. Er is niet veel inlevingsvermogen voor nodig om je volledig te storten in de oneerlijke, onrechtvaardige realiteit die hij schetst. Maar sinds ik hier woon zou ik dit soort verhalen toch anders moeten lezen en met mij alle Westerse expats in Dubai. Niet dat Afghanistan en Dubai vergelijkbaar zijn, maar doordat er hier een stuk meer Afghanen zijn. Ze behoren tot de onderklasse, arbeiders die het zware werk doen, omdat ze hier meer kunnen verdienen dan in Afghanistan. Al kun je dat in Dubai zo vergeten, Hosseini’s verhaal is er een van velen, hier zijn allemaal mensen met nare verhalen.
Om te overleven moet je hier de arbeiders ook wel een beetje ontmenselijken, je moet verharden. De wereld is nu eenmaal niet eerlijk, je kunt niet alles goedmaken. Schappelijk met mensen omgaan en ze fair behandelen vereist dat je dat toch echt in je oren knoopt. Dat betekent dat je het ene moment een Afghaan flink staat toe te spreken omdat hij het zwembad niet goed schoonmaakt, terwijl je het volgende moment in dat zwembad ligt te dobberen op een luchtbed, lezend over de trieste levens die velen te lijden hebben ergens anders in de wereld. Het lijkt allemaal heel ver weg, het heeft niets te maken met de mensen die je hier ontmoet. Distantiëring bereikt nieuwe hoogtes. Een paar honderd of een paar duizend kilometers, het maakt niet alleen niets uit, het wordt hooguit ‘makkelijker’. Hier kom je dan misschien voor de luxe, in Nederland heb je de luxe dat het meer een ver-van-je bed-show is. Daarom leven we hier in een bubbel: in ons kleine paradijsje heeft iedereen het iets beter dan waar ze vandaan komen, al is het relatief ten aanzien van het land waar je vandaan komt. De rest van de wereld bestaat niet, behalve in boeken.
Deze column verscheen eerder in de Boekenkrant, editie juli 2013.
