Na het succes van De Vliegenvanger (130.000 ex verkocht) verrast bestsellerauteur Ravelli met de roman Scapa, gebaseerd op een zorgvuldig verzwegen, waargebeurd verhaal.
1951. In de schaduw van een rij statige platanen zitten oude mannen op versleten stoeltjes en spelen met vergeelde stenen hun dagelijkse potje domino. Ze leggen zwijgend aan, elke dag dezelfde mannen. Ze kennen elkaar sinds hun jongensjaren. Alles is al gezegd en vooral verzwegen. De meisjes uit het dorp. Veel keuze was er niet, de strijd was kort en fel en eindigde meestal in een vroegtijdig huwelijk. De meisjes waren vaak al in de wieg vergeven – een taak die de grootmoeders zichzelf hadden toebedeeld. Het was een serieuze kwestie. Rangen en standen, al of niet aanpalende percelen, vetes uit het verleden, de mate van godvruchtigheid, elk facet werd meegewogen. Zelfs de kookkunst van de moeder kon de doorslag geven. Men was er voortdurend mee bezig. Een huwelijksplechtigheid was in die jaren meer dan een verbintenis tussen twee geliefden, het was een familie-opera, een provinciaal orgasme. Giuseppe Conti en Martha Santana trouwden op 30 september 1951 in de kerk van San Virello, die op deze bijzondere dag was gedecoreerd met tientallen rozenkransen en honderden witte bloemen. De moeder van Martha, Donna Carina, had de locatie en de aankleding van het feest bepaald. Ook de gastenlijst was door haar samengesteld. Sinds Martha’s vader Gaetano invalide was geworden, had Donna Carina het roer van de familie overgenomen, de winst van Pharmica Primo Italia verdubbeld, de banden met de maffia aangehaald en daarmee haar dominante positie in de provincie verder afgedwongen.
De huwelijksinzegening was een indrukwekkende vertoning met herauten op de kerktrappen, brandende kaarsen in antieke kandelaars, een koor in lange rode gewaden. De bruid in maagdelijk wit schreed naast haar vader, die vanuit zijn rolstoel fier om zich heen keek, in een baan van zonlicht naar het altaar. Het koor zong Ave Maria. Vanachter haar sluier liet Martha haar blik langs de gasten glijden. De meesten kende ze niet. Veel mannen in dure kostuums met brede revers volgens de laatste snit, met hoornen brillen en keurig verzorgde snorren. ‘Wat doen die mannen hier? Op mijn bruiloft?’ Het was haar al opgevallen dat buiten de kerk veel geblindeerde Mercedessen stonden geparkeerd met wachtende chauffeurs. Mannen met pommade in hun haar en ontwijkende ogen. Haar vrienden en kennissen uit het dorp zaten achterin de kerk. De eerste rijen werden ingenomen door volkomen vreemden, mannen en vrouwen die plechtig voor zich uitkeken, maar die ze niet kon thuisbrengen. Vrouwen uit Napels met opgestoken haar en puntige bh’s, zwarte wimpers en rode lippen. Martha werd er verdrietig van. En kwaad. ‘Verdomme, wie doet mij dit aan? Dit is niet de inzegening van mijn huwelijk. Dit is een feestje van mijn moeder.’
Carina Santana overschaduwde haar dochter in vele opzichten, ze droeg een hemelsblauwe satijnen jurk met een fonkelend collier om haar lange hals, diamanten oorbellen en een pontificale hoed, die meerdere gasten het zicht ontnam. Ze zat op de eerste rij met haar zakdoekje in de aanslag om straks een decoratief traantje in de kiem te smoren. ‘Ik ben terechtgekomen in een goedkope opera,’ dacht Martha. Ze boog zich voorover en fluisterde in het rechteroor van haar vader. ‘Wie heeft dit bedacht?’ ‘Je moeder, lieverd, je moeder.’
‘Verdomme.’
Boekgegevens
Ravelli, Scapa – Echo van een verzwegen verleden, Uitgeverij TVF International Books, ISBN 978 90 821 4621 9 (€ 19,95), e-boek: ISBN 978 90 821 4622 6 (€ 15,00)
Dit boekfragment verscheen eerder in de Boekenkrant, editie augustus 2014
