Tien jaar na de eerste druk van Kampioen verschijnt Kampioen 2.0. De nu 23-jarige Olivier van de Voort vertelt hoe hij van een 13-jarige jongen met een handicap verandert in een topsporter, die alles aan de kant zet om zijn doel te bereiken: de Paralympics in Rio.
‘Je hebt twee benen’, zegt Jan. Hij komt overeind en legt zijn handen op Oliviers schouder. ‘En we gaan ervoor zorgen dat je ze allebei weer kunt gebruiken. Zo snel mogelijk. Afgesproken?’ Olivier knikt. ‘Deal.’
‘En?’ vraagt Jan, als ze twee dagen later weer komen. ‘Hoe zit het?’
Olivier gaat op de behandeltafel zitten. ‘Gaat wel’, zegt hij. ‘Dat rubber om mijn been is enorm zweterig. En het schuurt volgens mij. Als ik mijn prothese afdoe, is mijn been helemaal rood.’
‘Mag ik even kijken?’ vraagt Jan.
Olivier rolt zijn broekspijp wat verder op en trekt de kous van zijn stomp. Jan rolt zijn stoel bij en betast voorzichtig met zijn vingers het uiteinde van zijn been. ‘Je hebt een paar blaartjes, zie ik. Dat zal wel pijn doen.’
‘Ja, dat is niet heel fijn.’
‘Hoelang draag je hem?’
‘Niet zo lang.’
‘Een paar minuten per dag’, zegt mama. ‘Langer gaat niet.’
‘Dat is heel normaal. Je moet er langzaam aan wennen. Net als aan nieuwe schoenen. Daar krijg je soms ook blaren van, toch? Die stomp wordt vanzelf harder. Heel langzaam opbouwen. Elke dag een minuut meer. Over een poosje heb je er geen last meer van.
Hé, en het lopen? Heb je dat nog geprobeerd, thuis? Hoe ging dat?’
Hij kijkt naar buiten. ‘Goed.’
‘Nou, niet zo goed’, zegt mama. ‘Hij durft er nog niet op te steunen.’
‘Kun je hem even aandoen? Dan kan ik zien of ik iets moet veranderen.’
Mama haalt zijn been uit een tas, en geeft hem de liner aan. Hij keert hem binnenstebuiten en rolt hem om zijn stomp heen. Een branderige pijn schiet door zijn knie. Hij klemt zijn kiezen op elkaar. Kom op. Niet zo kinderachtig. Dit is geen pijn. Dit is niks. Helemaal niks.
Hij schuift naar voren, gaat op één been staan, zet zijn stomp in de prothese en klikt hem vast.
Jan hurkt naast hem neer. ‘Ga eens rechtop staan. Op allebei je voeten steunen. Ik ga even voelen.’
Gekietel in zijn zij. Vingers die in zijn botten knijpen. En de pijn in zijn stomp.
‘Ik moet zien of je heupen recht staan. Of je ene been niet langer is dan je andere. Oké. Kun je nu een stukje voor me lopen?’
Hij pakt zijn krukken en gaat op weg naar de loopbrug.
Geen pijn. Geen pijn. Geen pijn.
De dagen gaan over in weken. Douchen op één been. Tandenpoetsen op één been. Haar kammen op één been. Zittend de trap af, waar de rolstoel klaarstaat. Naar school. En daarna naar het revalidatiecentrum voor fysio. Of voor muziektherapie. Of voor een nieuwe afspraak met Jan de protheseman. Het gaat achter elkaar door. Het is of er nooit een eind komt aan het schema met activiteiten. Wanneer kan hij weer lopen met twee benen? Wanneer kan hij weer fietsen? Wanneer kan hij die prothese dragen zonder dat hij er krukken bij nodig heeft? En zonder dat hij vergaat van de pijn?
De enige momenten waarop hij zich goed voelt, is in het zwembad. Alleen in het water is hij vrij. Alleen in het water heeft hij geen pijn. Alleen in het water voelt hij weer wie hij is, wat hij kan. Voelt hij weer waar hij goed in is. Kon hij maar elke dag zwemmen.
Corien Oranje en Olivier van de Voort, Kampioen 2.0. De snelste zwemmer ter wereld met één been, Uitgeverij Columbus 200 pagina’s (€ 13,99)
Dit boekfragment verscheen eerder in de Boekenkrant, editie oktober 2021.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
