De kaasfabriek gaat over verbroken familiebanden en het verlangen naar vrijheid in tijden van een wereldoorlog. Wederom belicht Simone een fascinerende en belangrijke periode uit de Nederlandse geschiedenis op toegankelijke en meeslepende wijze.
Het is stil in huis. Lydia zou er inmiddels aan gewend moeten zijn, maar af en toe begint de ochtend nog met dat besef. De bedienden lijken hun best te doen om zo min mogelijk geluid te maken, alsof dat te veel voor haar zou zijn, terwijl het juist de stilte is die haar op de zenuwen werkt.
In de vele kamers, die ooit gevuld waren met gasten, muziek en gelach, heerst nu een complete rust. De piano waar haar moeder zo graag op speelde staat onaangeroerd in de salon, en de rook van haar vaders sigaren heeft niets meer dan een vage, muffe geur achtergelaten.
Een deel van het jaar woont Lydia in Amsterdam, al is ze liever hier in Purmerend, op Welgelegen. Het is alsof de stemmen van haar ouders hier duidelijker klinken dan in het huis in Amsterdam, alsof ze te ijl zijn om de geluiden van de stad te kunnen overstemmen.
Lydia slaat het laken en de dunne zomerdeken van zich af en komt uit bed. Voor ze zich aankleedt, opent ze de balkondeuren en stapt ze naar buiten om van de aanblik van de achtertuin te genieten. De hortensia’s, haar moeders trots, bloeien als nooit tevoren, alsof ze willen bewijzen dat ze wel zonder Paulines liefdevolle zorg kunnen.
Maandenlang heeft de leegte van al die kamers langs Lydia’s zenuwen geschuurd. Inmiddels is de pijn draaglijker geworden, maar een halfuurtje geleden, toen ze wakker werd, was het gevoel van gemis er opeens weer.
Misschien komt het doordat ze gisteravond de sleutel van haar vaders bureau heeft gevonden. Ze had er lange tijd naar gezocht, en opeens, toen ze een boek pakte uit de bibliotheek, vond ze hem.
Dat was een opluchting, al betekent het ook dat ze haar vaders bureau zal moeten doorzoeken.
Lydia draait zich om, kleedt zich aan en loopt naar de keuken. Daar is Fiene al bezig het ontbijt klaar te maken.
‘Goedemorgen, Fiene,’ zegt ze. ‘Ik wil graag in mijn vaders studeerkamer eten. Met koffie vandaag, geen thee.’
Haar dienstmeisje draait zich naar haar toe. ‘Goedemorgen, juffrouw Lydia. Wilt u niet liever buiten op het terras zitten? Het is zulk heerlijk weer.’
Gedecideerd schudt Lydia haar hoofd. ‘Nee, in mijn vaders kamer. Ik heb gisteren eindelijk de sleutel van zijn bureau gevonden en ik wil kijken wat erin zit.’
‘Zoekt u iets?’
‘Niet echt. Hij bewaarde daar allerlei persoonlijke dingen. Brieven, en een soort dagboek. Ik hoop dat er ook foto’s in zitten. Het zou fijn zijn om er nog een paar van mijn ouders te hebben.’
Lydia loopt naar de hal en gaat de werkkamer van haar vader in, in de rechtervleugel van het huis, met uitzicht op het theehuis. Daar zat haar moeder graag, lezend in een boek, of pratend met haar vriendinnen. Lydia’s vader vond het prettig om tijdens zijn werk af en toe naar zijn vrouw te kijken.
Boekgegevens
Simone van der Vlugt, De kaasfabriek, Uitgeverij Ambo|Anthos, 384 pagina’s (€ 22,99)
Dit boekfragment verscheen eerder in de Boekenkrant, editie september 2020.
