Gedurfd is Leon de Winters Geronimo, de codenaam waarmee het team van de Navy Seals Osama Bin Laden liquideerde op 1 mei 2011.
Geronimo draait om de klopjacht op Osama Bin Laden en om de vraag of de operatie echt zo verlopen is als de officiële versie van de Amerikanen ons wil doen geloven. De Winter biedt een alternatief scenario voor de gebeurtenis van vier jaar geleden in het Pakistaanse Abbottabad. Van verschillende zijden belicht de schrijver de liquidatie op Bin Laden; van zowel de kant van de terrorist zelf als van de troepen die hem hebben omgebracht. Ook verweeft hij het fictieve verhaal van Jabbar in zijn roman; een christelijke Pakistaanse jongen die de liquidatie op de terrorist van dichtbij meemaakt. De Winter heeft de gave om alle verhaallijnen vlekkeloos op elkaar te laten aansluiten. Op de een of andere manier zijn alle personages met elkaar verbonden. Geen verhaallijn is te veel of overbodig; elk personage heeft een aandeel in de roman. Erg knap is het dan ook dat de schrijver je een overzichtelijk totaalbeeld kan bieden van zijn interpretatie van de gebeurtenissen op 1 mei 2011.
Wellicht was de grootste uitdaging van De Winter om overtuigend te zijn in zijn alternatieve versie van Bin Ladens dood. Overtuigen doet de AKOLiteratuurprijswinnaar zeker. Kunstig knoopt hij waargebeurde gebeurtenissen aan zijn eigen versie van het verhaal. Fictie en feiten laat hij feilloos in elkaar overlopen, wat de geloofwaardigheid van zijn eigen verhaal versterkt. Zo verweeft hij echte speeches van Obama met de levens van zijn fictieve personages. Helaas is De Winter niet feilloos op dit punt: hij overdrijft. Hoe aannemelijk is het bijvoorbeeld dat UBL, de afkorting die de Amerikanen voor Osama Bin Laden gebruikten, ‘midden in de nacht op een oude brommer vanille-ijs voor zijn jongste bruid, Amal,’ ging halen? En dat hij zich ook liet commanderen om chocolade voor haar mee te brengen? Nee, eigenlijk is dat niet voor te stellen. De Winters roman bevat meer van dit soort passages, die de geloofwaardigheid van het verhaal doen wankelen. Kortom, een stapje terug en iets minder sentiment had Geronimo goed gedaan.
Desondanks is De Winters roman een knappe vertelling, die je doet terugdenken aan vier jaar geleden, toen de dood van Bin Laden wereldnieuws was. Geronimo is een kunstige samenhang van complottheorieën, die je aan het twijfelen maakt over wat er nou daadwerkelijk gebeurde die bewuste nacht in mei.
Boekgegevens
Leon de Winter, Geronimo, Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN 978 90 234 9386 0 (€ 19,90)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie juni 2015
