Stephen King schrijft veel. Erg veel. Zo veel zelfs, dat hij regelmatig meerdere boeken per jaar uitbrengt. Zo verscheen recentelijk zijn tweede boek van 2015: de vuistdikke verhalenbundel De bazaar van boze dromen.
Het is natuurlijk mooi dat je als fan nooit lang op een nieuwe King hoeft te wachten, maar soms vraag je je af of de Amerikaanse auteur de kwaliteit wel boven de kwantiteit stelt. De boeken die de afgelopen jaren van zijn hand verschenen, leveren namelijk een wisselvallige aanvulling op zijn oeuvre op. Zo was er de troosteloze en nietszeggende kermisroman Joyland (2013), maar ook de steengoede en suspensevolle terrorismethriller Mr. Mercedes (2014). Nu is er dus De bazaar van boze dromen, een dik boek met twintig korte verhalen die King in de afgelopen paar jaar op papier zette. Ook voor deze bundel koos King dus voor ‘veel’. Maar kiest hij daarbij ook voor ‘goed’?
King, die bij het publiek vooral bekend staat als horrorkoning, kiest in ieder geval voor diversiteit. Hij opent met een gruwelijk verhaal over een vleesetende auto waarbij de afgekloven lichaamsdelen je om de oren vliegen, maar in de tweede vertelling heerst een compleet andere sfeer. Hierin moet een man omgaan met de plotselinge dood van zijn vrouw, met wie hij minuten daarvoor nog stond te ruziën. Het verhaal heeft een scherp, morbide randje, maar bevat geen monster, spook of moordenaar; er wordt niet gegriezeld, maar juist stof tot nadenken gegeven.
In de daaropvolgende verhalen blijft de Amerikaanse schrijver een breed scala aan genres verkennen, waaronder sciencefiction, magisch realisme, poëzie en politiek getinte fictie. De onderwerpen en personages zijn al net zo verschillend: van een levensgevaarlijke e-reader, een gestorven hippie en een rouwende weduwnaar tot een hond genaamd Gandalf die tijdens de Apocalyps een nieuw baasje vindt.
En ja: de meeste verhalen in deze bundel zijn gewoon echt heel goed. Er is slechts één tegenvaller: de honkbalvertelling annex whodunnit ‘Blockade Billy’, die zo typisch Amerikaans is dat het in Nederlandse vertaling absoluut niet werkt.
Afgezien van die misser is De bazaar van boze dromen een verrassende en afwisselende verhalenbundel, waarin de persoonlijke stijl van King altijd blijft doorklinken. Via zijn gevoel voor galgenhumor bijvoorbeeld, maar ook via de manier waarop hij constant inspiratie uit zijn eigen leven put. King, die zelf jarenlang verslaafd was aan alcohol en drugs, confronteert zijn personages in deze bundel met flink wat merkwaardige verleidingen, die minstens zo destructief zijn. Zo ontdekt een jonge journalist dat hij met het schrijven van een voorbarige necrologie iemand kan vermoorden, waarna hij langzaam in de ban raakt van deze machtige gave. Ook kan een verpleegster niet meer ophouden met het doen van slechte dingen nadat ze door een gepensioneerde dominee overgehaald wordt om een zonde te begaan.
Die persoonlijke invloeden komen ook naar boven in de individuele introducties die King voor ieder verhaal schreef. Hij is openhartig over zijn verslavingsverleden, maar ook over het auto-ongeluk in 1999 waarbij hij in zwaargewond raakte en over het revalidatieproces waar hij daarna in terechtkwam. Ook leuk: in diezelfde introducties komt hij regelmatig met grappige anekdotes en wijze uitspraken over het schrijverschap. Zoals deze heerlijke uitspraak: ‘Als je een paar griezelverhalen schrijft, [overkomt je hetzelfde] als het meisje uit het woonwagenkamp aan de rand van de stad: je krijgt een reputatie.’
Met De bazaar van boze dromen bewijst King dat hij die reputatie met gemak ontstijgt: King is een meesterverteller in de meest uiteenlopende genres. Wie bekend is met eerdere topwerken van deze auteur, zoals de serieroman The Green Mile (1996) en de novelle Rita Hayworth And The Shawshank Redemption (1982), weet dat eigenlijk allang. Dat hij tussen die elkaar snel opvolgende boeken zo nu en dan een minder geslaagd exemplaar publiceert, willen we hem dan ook wel vergeven. Zolang hij af en toe ook maar een pareltje als deze bundel uitbrengt.
Illustratie: Sjors Janssen
Boekgegevens
Stephen King, De bazaar van boze dromen, vertaling: Henny van Gulik en Annemarie Lodewijk, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, ISBN 978 90 245 6988 5 (€ 22,99)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie december 2015
