Iedere moeder wil haar kind het liefst een veilige, geborgen en onbezorgde jeugd bezorgen, maar soms loopt het anders. Dit kan zijn door factoren van buitenaf, zoals een oorlog, maar in het geval van Karin Bloemen komt het grootste gevaar vanuit het gezin zelf. De cabaretière groeit op in een explosieve omgeving, waar ze door erover te schrijven eindelijk los van hoopt te komen.
Door Sabrina de Wit
In het vlot geschreven boek Mijn ware verhaal doet Karin Bloemen voor het eerst openhartig verslag van haar jeugd. Dat haar leven niet over rozen ging, mag duidelijk zijn. Op het podium is ze beresterk, maar zo heeft ze zich niet altijd gevoeld.
Een pijnlijk verleden
Bloemen had al vroeg in haar leven te maken met verlies. Wanneer haar ouders scheiden als ze vijf jaar is, en vader niet langer bij hun woont, helpen zij en haar twee zussen haar moeder zo goed en kwaad als het kan het huishouden en de fourniturenwinkel ‘De Schouw’ draaiende te houden. Om haar verdrietige moeder te troosten, zingt Bloemen regelmatig liedjes voor haar. En dan, alsof ze het niet moeilijk genoeg heeft, komt er plots een stiefvader in beeld. Hij is fotograaf en veel op pad, maar toch weet hij zich in het gezin binnen te dringen.
Als haar halfzusje Inge geboren wordt, verandert er langzaam iets. Het begint met de handdoek weghalen uit de badkamer, die Bloemen vervolgens in haar nakie bij haar stiefvader moet ophalen, terwijl hij haar aandachtig bekijkt. Niet lang daarna betrapt ze hem samen met haar zus Annelies. Stapsgewijs neemt de incest toe, van kijkgaatjes in muren tot bedreigingen en seksueel misbruik. Wat het extra schokkend maakt, is dat dit alles Bloemen overkomt vanaf haar achtste levensjaar, een leeftijd waarop een kind zich er nog nauwelijks van bewust is wat seks is. Ze vertelt hoe als gevolg daarvan een overlevingsmechanisme het van haar overneemt. Zingen wordt haar uitvlucht, want daardoor staat de tijd even stil. Jarenlang gaat het hele gezin gebukt onder de macht van haar stiefvader en zelfs haar moeder komt niet ongeschonden uit de strijd. Niemand is in staat het te stoppen, omdat het een diepgeworteld geheim is.
Een hoopvolle toekomst
Nu, jaren later, wil Bloemen deze last niet langer met zich meedragen. Terwijl ze in het heden een zware ingreep in het ziekenhuis ondergaat, waarbij ze wordt geholpen aan twee nieuwe kniegewrichten, neemt ze ons mee in een terugblik op haar verleden. Een verhaal wat je niet loslaat nog lang nadat je het boek uit hebt. Bloemen laat je de details niet bespaard, waardoor de rauwheid je niet kan ontgaan. Zo krijgt de jonge Karin, als ze in de auto niet stopt met zingen, van haar stiefvader een slag tegen haar wang, waardoor haar hoofd tegen het zijraampje slaat. Het is dezelfde hand die net nog op het blote been van Annelies lag…
Nog eenmaal wilde Bloemen door de weerstand heen, de diep weggestopte ellende blootleggen, in de hoop dat iemand anders er kracht uit kan putten. In mijn ogen was Karin Bloemen al een powervrouw, maar door het lezen van haar ware verhaal kan ik zeggen dat ik diep respect voor haar heb. Ze bewijst dat hoe moeilijk het leven ook is, je er weer bovenop kunt komen en desondanks toch een prachtig bestaan kunt opbouwen. Daarmee is ze een voorbeeld voor iedereen. Maar Mijn ware verhaal laat ook zien dat dit niet gemakkelijk gaat. Helaas is er vaak schaamte onder de slachtoffers van incest en kun je niet aan de buitenkant van iemand zien hoeveel hij of zij lijdt. Hopelijk maakt Bloemens boek dit moeilijke onderwerp beter bespreekbaar.
Foto Karin Bloemen: Marc Uyl
Boekgegevens
Karin Bloemen, Mijn ware verhaal, Uitgeverij Ambo|Anthos, 248 pagina’s (€ 20,99)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie juli 2019.
