De nieuwe Arie Storm heet List en leed en voert twee schrijvers op. De één een fictief personage, en de ander, jawel, Storm zelf. August Voois en Arie Storm aanschouwen hun leven en zien het wel zitten om van realiteit te wisselen.
Door Katy Hurkmans
Schrijver Voois overlegt met zijn uitgever over zijn nieuwe manuscript. Hij schreef een verhaal over zijn tanende huwelijk. De uitgever bejubelt hebt boek, maar Voois lijkt iets te missen. Wanneer hij het inlevert, komt hij tot de conclusie dat hij vergeten is de namen te veranderen. Op dat moment krijgt Voois onverwacht bezoek en ontdekt hij dat er een kans bestaat te ontsnappen aan zijn afgevlakte leven.
Het idee achter List en leed is een interessant gegeven en leent zich, zoals de roman werd aangekondigd, perfect tot een komedie met ernstige ondertoon. Helaas valt de humor in dit boek ver te zoeken. Er is weinig komisch aan de situaties waarin August Voois zich bevindt en de ernst voert de boventoon. Zo nu en dan weet een verwijzing naar Storms eigen werk een kleine glimlach te ontlokken, maar de schrijver buit zijn idee niet genoeg uit. Er gebeurt niet genoeg om de plot te doen overtuigen. De kans die het personage krijgt om zich te ontdoen van de saaiheid van zijn leefomstandigheden wordt onvoldoende gegrepen, waardoor het ook voor de lezer moeilijk wordt om zich in dit boek te verliezen.
Wat de auteur echter absoluut moet worden nagegeven is zijn literaire kennis. Naast verwijzingen naar Gerard Reve is het boek gelardeerd met referenties naar een verscheidenheid aan schrijvers en hun werk. Daarnaast speelt de auteur met zijn eigen oeuvre en etaleert hij bovendien zijn talent om die subtiel te integreren in zijn verhaal, wat uiterst genietbaar is. Ook met de schrijfstijl van de auteur is niets mis. Hij speelt met woorden zonder hoogdravend te worden en zet zijn personages aan tot het maken van kritische bedenkingen over hun eigen werkelijkheid. Storm maakt die reflecties, in de vorm van een personage, ook zelf. Net zoals hoofdpersoon Voois wordt zijn evenknie, Storm, in de roman immers benadert door Chuck Ramkissoon en Holden Caulfield van de onderneming List & Leed om van plaats te ruilen en in elkaars leven te stappen. Zo wordt schrijver personage en personage schrijver en kaart hij zoals hij in eerder werk al deed het verschil aan tussen werkelijkheid en fictie.
List en leed raakt met de hakken over de sloot en heeft er veel weg van een verlengstuk te zijn van Storms missie de lezer constant te wijzen op het loopje dat literatuur neemt met de realiteit. Een komedie is het zeker niet geworden, wel een degelijk geschreven roman, waarin de schrijver zichzelf helaas te serieus neemt om zijn punt goed te kunnen overbrengen.
Boekgegevens
Arie Storm, List en leed, Uitgeverij Prometheus, 254 pagina’s (€ 19,99)