Dagboek van een roodborst
Roodborstjes hebben vast weleens op je kerstkaarten geprijkt. Maar wat zijn het nu precies voor een vogels? Brits natuurhistoricus, vogelaar, tv-producent en schrijver Stephon Moss brengt je een jaar uit het leven van deze roodbuiken in zijn boek Het roodborstje.
Door Anne van Blijderveen
Hoewel wij elkaar nog wel eens aanstoten als we een roodborstje zien, is deze vogel in Engeland bijna letterlijk een huis-tuin-en-keuken-vogel. Net als de mus komt de roodborst voor in elke tuin met een heg of struik. Stephen Moss is zijn hele leven al gefascineerd door deze vogel en besloot daarom een natuurhistorisch boek te schrijven over deze ‘Robins’, de Engelse benaming voor de roodborst. Dat mag dan wat saai klinken, wat het bij tijd en wijlen ook is, toch verrast Moss wel degelijk. Hij wisselt biologische en historische feiten af met levendige anekdotes over zijn leven in de Somerset Levels – bestempeld als werelderfgoed – in het zuidwesten van Engeland. Hij schrijft over de manier waarop mannelijke roodborstjes (die er exact hetzelfde uitzien als de vrouwtjes) hun territorium afbakenen en fel verdedigen, hoe ze vrouwtjes versieren, zich voortplanten en hun jongen grootbrengen. En dat ze, als ze geluk hebben, twee jaar mogen leven. Ook bespreekt hij de gekke plekken waar ze broeden: in jaszakken, oude laarzen, bijbels en onopgemaakte bedden. Maar hij vertelt ook over de mythes, legendes en folklore die het beestje omringen: ze zouden geboren zijn uit de donder van de Noorse god Thor, boodschappers van de dood zijn en het weer voorspellen.
Wat ik mis in het boek is een duidelijke reden waarom Moss bij uitstek zo’n fan is van de roodborst en waarom hij niet een boek heeft geschreven over, pak ’m beet, de merel. Hij noemt wel dat hij altijd met het beestje is opgegroeid, maar waarom het dan een heel boek verdient, blijft de vraag. Daarbij is het boek voornamelijk interessant voor vogelaars en natuurliefhebbers. Voor de leek en natuurbarbaar is er weinig bij. Voor het geval je bij die laatste groep behoort: Moss heeft voor dit boek ook prachtige oude prenten uit allerlei eeuwen verzameld waarin het roodborstje de hoofdrol heeft. Dit in combinatie met Moss’ luisterrijke verhalen over de seizoenswisselingen in de Somerset Levels geeft je het gevoel alsof je rondstruint in een Anton Pieck-tekening. Ouderwetse gezelligheid, knapperende haardvuurtjes, de geur van brandend hout en felgekleurde vogeltjes vergezellen je op alle pagina’s. Een soort vogelsprookje waarin Robin het Roodborstje de held van het verhaal is.
3 boekies
Boekgegevens
Stephen Moss, Het roodborstje. Een biografie, vertaling: Robbert-Jan Henkes, Uitgeverij Ambo|Anthos, 204 pagina’s (€ 20,00)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie 5 november 2018.
