Aan de hand van drie bijzondere vrouwen neemt Jung Chang je mee naar het China van 1912 tot 2003. Tegen het decor van de republiek ten tijde van Sun Yat-sen, Chiang Kai-shek en Mao Zedong beschrijft zij de levens van de invloedrijke zussen Soong in het boek Dochters van China.
Jacomijn van Kempen
De verhalen van de drie dochters van de Chinese zakenman Charlie Soong zijn heel verschillend, maar ook nauw met elkaar verbonden. Alle drie de zussen Soong trouwden met vooraanstaande politieke figuren in China. De jongste, May-ling, trouwde met Chiang Kai-shek, nationalistisch politicus en leider van de Republiek China van 1928 tot 1975. De oudste zus Ei-ling zorgde ervoor dat haar man Chiangs belangrijkste adviseur werd. Ching-ling was de vrouw van Sun Yat-sen, oprichter van de Chinese republiek in 1912. Maar ze waren meer dan alleen ‘de echtgenoot van’. Ze hadden status, invloed en macht. Zo lezen we over de terugkeer van May-ling naar Taiwan in 1950: ‘Dit was een enorme opkikker voor het moreel van de nationalisten. (…) De generalissimo begon te begrijpen wat zijn vrouw deed. In zijn dagboek vergeleek hij May-ling met de legendarische heldinnen die op het gevaarlijkste moment te hulp schoten.’
Dochters van China vertelt niet alleen een historisch verhaal over politiek, machtsverhoudingen en ideologieën, maar ook een verhaal van liefde, eenzaamheid en offers. De middelste zus sluit zich aan bij het communisme, waarmee zij lijnrecht tegenover haar zussen komt te staan wat betreft politieke overtuiging. De drie vrouwen ondervinden ook de keerzijde van macht. Zo kampt Ei-ling met de impact van een negatieve opinie van het volk: ‘Ei-ling had al een tijd de reputatie van iemand die van de oorlog van China profiteerde om haar zakken te vullen.’ Daarnaast blijkt macht vergankelijk en roem broos: ‘De meeste nationalisten in Wuhan kozen voor Chiang. De ogenschijnlijk reusachtige vloedgolf van de beweging in Sovjet-stijl stierf even plotseling weg als ze was komen opzetten en haar populariteit bleek een illusie. Ching-ling was kapot.’
Het boek is doorspekt met citaten uit brieven en anekdotes uit het persoonlijke leven van de vrouwen. Toch nemen historische feiten en politieke verhandelingen een te prominente plek in om het een smeuïg verhaal te maken. De citaten en anekdotes zorgen er wel voor dat de lezer de drie vrouwen naarmate het boek vordert steeds meer leert kennen: hun persoonlijkheden komen duidelijk naar voren, evenals hun zorgen en hun idealen. Jung Chang schrijft helder en begrijpelijk. Dochters van China geeft inzicht in de politiek, rolverdelingen, tradities en machtsverhoudingen in het China van de twintigste eeuw. Daarmee is het zeker een aanrader voor wie meer wil weten over de recente geschiedenis van het huidige China.
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie maart 2020.
Boekgegevens
Jung Chang, Dochters van China, Uitgeverij Boekerij, 432 pagina’s (€26,99)
