Martie Genger
Martie Genger is geboren in Amsterdam en emigreerde in 1969 naar Curaçao en vertrok in 1983 naar Costa Rica, waarna zij met haar man en dochter in 1994 weer terugkeerden naar Curaçao. In beide landen heeft zij 10 solo en 33 groepsexposities in de Beeldende Kunst gehouden. Daarin heeft zij diverse eerste prijzen gewonnen. Ook schreef Martie honderden dikke brieven aan familie en vrienden in haar geboorteland, zowel brieven als essays. Zij is tevens bekend om haar ingezonden stukken in de lokale krant en een wekelijkse bijdrage in de bijlage daarvan.
‘Kind ook gij’ gaat over een kind uit velen, dat bedolven wordt onder het geweld van de wereld om haar heen, waarin zij in 1936 werd geboren. Nog geen 15 jaar later verlaat zij het ouderlijk huis. Met een bagage vol kommer en kwel koopt zij met het statiegeld van een lege bleekwaterfles een
krant en leest een advertentie….
De ik-figuur vertelt het hartverscheurende verhaal van een emotioneel verwaarloosd meisje uit een streng-calvinistisch milieu. Het schept een tijdsbeeld van een gezin dat door de mangel gaat van godsdienstig fanatisme, oorlog, armoede, onverenigbaarheid van huwelijkspartners, huiselijk geweld, kindermisbruik, verraad, ziekte en dood. Om te overleven heeft de hoofdpersoon zichzelf ‘onzichtbaar’ proberen te maken. Daardoor constateerde zij dat alles zinloos werd, hetgeen resulteerde in onveilige hechting in haar latere leven. Toch heeft zij de moed gevonden om haar verhaal in de openbaarheid te brengen. Martie Genger geeft haar jeugd opnieuw een stem, zodat de wereld waarin zij leefde
eindelijk ‘opgemerkt’ wordt, en niet alleen en ongezien in de mist verdwijnt, met gebeurtenissen die vandaag de dag nog even actueel zijn als in de eerste vijftien jaren waarin zij opgroeide. Zo citeert zij:
“Wraak dreef mij niet, alleen verbazing en verbijstering. En vooral deernis met hen die onder deze
omstandigheden leefden.”
De beschrijvingen van personen en situaties zijn als een lapjesdeken: kleine stukken aan elkaar genaaid in velerlei dessin en kleur, in een niet-chronologische volgorde. Dit boek zou men ook een incomplete legpuzzel kunnen noemen, hetgeen de boekomslag weergeeft. De beschreven personen en situaties gaan dikwijls vooraf aan filosofische overpeinzingen en zelfreflectie. Op metaforische wijze legt Martie Genger de nadruk op de helende en verwoestende kracht van de natuur:
”Zelfs al zou men alles wat leeft uitroeien op aarde, dan nog vallen er sterren. De zon en de maan blijven schijnen. In de kosmos gaat de natuur rustig verder; zij is de eeuwigheid waarbinnen al wat leeft is uitgenodigd om een korte tijd van haar overvloed en gastvrijheid te genieten.”
Agnes van Bergen, recensent van het Antilliaans Dagblad: “Het is een boek vol pijn: moeder in het sanatorium om te kuren; vader die het gezin van zes meisjes met harde hand tracht te besturen, de kinderen voortdurend in gevecht met de elementen en met elkaar om te overleven.
Het despotisch gedrag van vader, de kille houding van vaders moeder, de intens bittere armoede en de tering waaraan het hele gezin uiteindelijk ten slachtoffer valt, kunnen niet op tegen de zachtaardige, doch doodzieke moeder en de andere oma die, als zij in de gelegenheid is, ingrijpt om de kinderen wat bij te spijkeren. Martie wil niet dat alles in de vergetelheid raakt en gaat om die reden schrijven. Een bizar verhaal Een bizar verhaal wordt het, waarbij verbijstering en deernis haarzelf overvallen. Ook de lezer zal dit overkomen. De ouderen onder hen zullen wellicht bepaalde situaties van vroeger herkennen. Jonge lezers zullen nauwelijks begrijpen dat het verhaal een realiteit is geweest van overleven in een voor hen volstrekt onbegrijpelijke wereld.”
Het was een tijd waarin deze mensonterende factoren een vanzelfsprekend decor vormden, maar ook een tijd van heldenmoed, hulp in nood en de anonieme goedheid van zovelen. Hieruit blijkt hoezeer ‘herrijzend Nederland’ haar woord gestand heeft gedaan met de wederopbouw van het land. De voor toen onvoorstelbare rijkdom die de latere generaties daardoor verkregen, zal men pas inzien bij het lezen van dit boek.
Martie Genger, Kind ook gij, Uitgeverij Boekscout, ISBN 9789461768193, online te bestellen via www.boekscout.nl (€ 21,95)
