Tijdens de Boekenweek van Jongeren (14 t/m 25 september) zijn er tal van initiatieven om het leesplezier bij jongeren aan te wakkeren. Een uitgeverij die zich daar ook al een aantal jaren op een originele manier voor inzet, is Kluitman. Hun laagdrempelige novelle-reeks, met auteurs als Chinouk Thijssen, Marcel van Driel en Marion Pauw, weet zelfs niet-lezers over de streep te trekken. Hoe krijgt Kluitman dat voor elkaar?
Mirjam Mulder
Een flitsbezorger die wordt opgejaagd, ouders die nieuwe partners krijgen, een afkickkamp voor telefoonverslaafden… De novelles in deze reeks bestaan uit spannende verhalen van zo’n honderd pagina’s die aansluiten bij de leefwereld van jongeren. Het begon in 2017 met Afgesloten van Natasza Tardio. Inmiddels zijn er 22 titels verschenen en zo’n 90.000 exemplaren verkocht, vertelt uitgever Mariska Budding. ‘We krijgen van leerkrachten terug dat de leerlingen steeds meer naar de novelles vragen.’
Hoe is het idee van de novelle-reeks ontstaan?
‘Dat is alweer zo’n vijf à zes jaar geleden. Ik liep al langer rond met het idee, want ik dacht: hoe krijgen we jongeren weer aan het lezen? Nu zijn de Boekenweekgeschenken altijd al enorm in trek, ook toen ik jong was: toen las je die graag voor je lijst, want het zijn wat dunnere boeken. Dus ik dacht: misschien is het goed om te kijken welke auteurs nu heel erg goed liggen bij de jongeren, en hen te vragen een dunner boekje te schrijven. En dan mooi vormgegeven, goed en spannend geschreven, voor een toegankelijke prijs. Dus daar zijn we mee begonnen.’
Wat voor reacties krijgen jullie op de novelles?
‘Docenten zijn er heel erg blij mee, zij zeggen: “Als we het aanbieden, willen de leerlingen eigenlijk meer lezen. Niet eens van dezelfde auteur, maar ook andere novelles.” Het doel is ook echt om die leeshonger aan te wakkeren. Misschien dat als ze zo’n verhaal lezen, ze ook een wat dikker boek willen lezen van dezelfde auteur. Of dat ze doorgaan met de novelles, en drie novelles zijn samen ook al driehonderd pagina’s, dus dan maak je je leesuren wel. We krijgen ook van de lezers zelf terug dat ze er heel blij mee zijn, dat is erg fijn. Maar we horen vooral van leerkrachten en boekhandelaren: “We merken dat ze ervoor terugkomen en ernaar vragen.” Dus jongeren krijgen er echt zin in lezen door.’
De auteurs die meedoen aan de reeks zijn heel verschillend. Sommigen schrijven specifiek voor jongeren, anderen niet. Hoe kiezen jullie de auteurs?
‘Soms melden auteurs zich zelf bij ons, omdat ze graag een keer een young adult-verhaal of een novelle willen schrijven. Dat is natuurlijk heel erg leuk. Dan zeggen wij: “Stuur maar een synopsis en dan kijken we of we dat geschikt vinden.” Maar we benaderen meestal zelf auteurs. Ik vond het bijvoorbeeld heel leuk dat Marion Pauw wilde meedoen. Zij heeft echt een superspannende jeugdthriller geschreven, terwijl ze normaal voor volwassenen schrijft. En Stine Jensen: zij schrijft vooral non-fictie en heeft een filosofische, spannende novelle geschreven. Dus op die manier bouwen we de reeks op. Maar het moet wel altijd een spannend verhaal zijn, want je moet in weinig tijdsbestek iets neer kunnen zetten. En dat lukt vaak heel goed. Neem Chinouk Thijssen: haar boek Gegijzeld is echt een topper, bijna niet aan te slepen! Daarmee heeft ze ook de Prijs van de Jonge Jury 2022 gewonnen.’
Moeten jullie de auteurs soms nog coachen over hoe je een goede novelle of een spannend verhaal schrijft?
‘We hebben inmiddels genoeg voorbeelden, dus ze vragen vaak: “Kunnen we wat lezen?” En dan komt het wel goed. Als ze het echt niet gewend zijn een compleet en boeiend verhaal met relatief weinig woorden te schrijven, is dat wat lastiger. Dan moet er soms een beetje bijgestuurd worden, want het verhaal moet wel spannend blijven. En je moet to-the-point schrijven, want je kunt niet heel erg uitweiden. Ook is het belangrijk om je in te leven in de belevingswereld van jongeren en de thema’s die zij interessant vinden: waar herkennen ze zichzelf in? Dus het is denk ik best een uitdaging voor de auteurs. Maar een leuke uitdaging.’
Op de hoogte blijven van de nieuwste novelles? Volg dan het Instagram-account @kluitman_novelles.
Dit artikel verscheen eerder in de Boekenkrant, editie oktober 2023.
