Karin Slaughter: ‘Vrouwen weten wat ons bang maakt’ -

In Veroordeeld moeten Karin Slaughters vaste personages Will Trent en Sara Linton plaatsmaken voor twee nieuwe hoofdrolspeelsters. Agentes Maggie en Kate gaan in de jaren zeventig op zoek naar een moordenaar die het voorzien heeft op politiemannen. In een Amsterdams hotel spreek ik met Slaughter over het seksisme in haar verhaal én in de wereld der thrillerschrijvers, en de Nederlandse personages die in haar nieuwe boek voorkomen.

Tot mijn verbazing heeft Kate een Nederlandse moeder en oma en komen de Nederlandse en Vlaamse cultuur regelmatig aan bod. Hoe kwam je aan deze Vlaams-Nederlandse informatie?
‘Met dat gedeelte van het verhaal had ik de meeste moeite. Ik heb me nooit volledig verdiept in de cultuur, dus liep ik de kans een heel land kwaad te maken, met Vlaanderen erbij! Daarom heb ik de hulp ingeroepen van mijn Nederlandse vertaalster Ineke en haar Vlaamse collega’s. Ik heb veel aandacht besteed aan het onderscheid tussen Nederlandse en Vlaamse woorden. Hopelijk voelen Nederlanders en Vlamingen zich gevleid!’

Waarom denk je dat jouw boeken, die zo Amerikaans zijn, zoveel fans in Nederland hebben?
‘Ik denk dat ik het succes vooral te danken heb aan het enthousiasme van de uitgever. Bovendien speelde mijn eerste boekenserie zich af in een kleine stad met types die je ook in Nederland tegenkomt, zoals de dorpsgek en de druktemaker. Ook zijn Nederlanders over het algemeen goed bereisd. Veel Europeanen zijn nooit ergens anders in Amerika geweest dan New York en Los Angeles. Of Miami, wat de gemiddelde Amerikaan erg grappig vindt, omdat het zo’n verschrikkelijke plek is. Nederlanders komen juist wel vaak op onverwachte plekken, zoals Chicago, Mississippi of New Orleans.’

Veroordeeld speelt zich af in een andere stad in het zuiden van Amerika: Atlanta, maar dan in de jaren zeventig. Is het net zo’n verschrikkelijke plaats als het in jouw verhaal lijkt?
‘In de jaren zeventig waren alle grote Amerikaanse steden verschrikkelijk. Zo was New York een gewelddadig ghetto met geldproblemen. Dit kwam grotendeels door de segregatie, die overal in het land bestond. In het zuiden hadden we de Jim Crow-wetten: zo waren er in Atlanta tot aan het einde van de jaren zeventig uitsluitend aparte scholen voor zwarten en blanken. Inmiddels is Atlanta een gastvrije plek voor allerlei soorten mensen. Zelf woon ik in een zeer multicultureel gebied, dat ver afstaat van de bijna compleet blanke wijk in New York waar ik ook een appartement heb. Atlanta heeft de grootste Afrikaans-Amerikaanse middenklasse van Amerika. We hebben op drie steden na de meeste homoseksuele inwoners van het land. Bovendien hebben we de op tien na grootste Joodse gemeenschap ter wereld.’

[quote]‘Hopelijk voelen Nederlanders en Vlamingen zich gevleid!’[/quote]

Was het leuk om over die problematische jaren zeventig te schrijven?
‘Jazeker, omdat je de problemen op eerlijke wijze kunt laten zien. Corruptie, homofobie, seksisme en racisme waren toen compleet acceptabel. Het racisme is een moeilijk onderwerp, maar wel iets waar ik zelf mee ben opgegroeid. Ik woonde in een stadje in South Georgia, waar we een wijk hadden die Colored Town heette. Blanke mensen kwamen daar niet: het was letterlijk aan de verkeerde kant van het spoor en mensen leefden er in armoedige omstandigheden.’

Kate en Maggie worstelen met het seksisme dat ze binnen het politieteam tegenkomen.
‘Ik heb ter voorbereiding gepraat met vrouwen die toentertijd bij de politie zaten en heb veel van hun anekdotes gebruikt. Zo vond een vrouw inderdaad iedere dag poep in haar kluisje, en trok een agent zich af in de tas van een vrouwelijke collega. Toen deze vrouwen mij hierover vertelden, lachten ze er zelf om. Pas toen ik weer thuis was, vroeg ik me af hoe ze die situatie in godsnaam hebben uitgehouden. In die tijd wilden je ouders, je geliefden én je collega-agenten niet dat je als vrouw bij de politie ging. En dat was nu juist de reden dat velen voor het vak kozen: het was een radicale maar zeer bevredigende carrière, die vrouwen de onafhankelijkheid gaf die ze normaal gesproken niet hadden. In die tijd kon je als vrouw niet eens een appartement huren of een rekening openen zonder de toestemming van een man. Als politievrouw was je de baas van je auto en mocht je mensen arresteren.’

De laatste tijd is er steeds meer discussie over het nut van geweld in fictie. Hoe sta jij daar tegenover?
‘Mensen hebben bepaalde verwachtingen van mij omdat ik een vrouw ben. Vroeger klaagde ik erover dat dit gedeelte van mijn werk zoveel aandacht trok, maar inmiddels ben ik blij dat het zorgt voor interesse in mijn verhalen. Wel blijft het vreemd dat niemand zo praat over mannelijke auteurs als Lee Child en Jefferey Deaver, die talloze scènes met afgebrande huiden en gebroken ledematen beschrijven.’

Wat is volgens jou het verschil tussen mannelijke en vrouwelijke thrillerauteurs?
‘Vrouwelijke schrijvers weten wat ons bang maakt, omdat ze eerder slachtoffer zijn van geweld. Lisa Gardner, Tess Gerritsen en Mo Hayder zijn daar goed van op de hoogte. We begrijpen wat er verschrikkelijk is aan het verliezen van macht. Mannen die over seksueel geweld schrijven, veranderen het slachtoffer vaak in een hoer, een madonna, of een vrouw die de liefde van een man nodig heeft. Ik ontken zeker niet dat er mannen zijn die slachtoffer zijn van seksueel geweld. De reactie is echter anders. Zelfs vrouwen stellen andere vrouwen vaak zelf verantwoordelijk voor wat er gebeurd is: waarom dronk ze zoveel, en waarom liep ze in haar eentje door dat park?’

Veroordeeld is je eerste roman die geen onderdeel uitmaakt van een serie. Hoe was het om Will Trent en Sara Linton dit keer achterwege te laten?
‘Er komt zeker een nieuw boek over Will Trent, maar ik was eraan toe om nieuwe personages te verzinnen. In mijn boek Genadeloos schreef ik ook al over de seventies. Ik heb toen zoveel ontdekt tijdens mijn research, dat ik er graag nog een boek over wilde schrijven. Het lijkt me interessant om meer met Kate en Maggie te doen, door ze bijvoorbeeld te betrekken bij de Atlanta Child Murders, een zaak aan het einde van de jaren zeventig rondom de moord op achtentwintig zwarte kinderen. Maar eerst ga ik aan de slag met een verhaal dat eens niet om een politiekorps draait. Ik zal niets verklappen, behalve dat het gaat over een familie waar iets naars mee gebeurt…’