De verhalen van Lastmens zijn uit het leven gegrepen. Mensen die de controle over zichzelf en anderen kwijt lijken – zo ze ooit de controle heb ben gehad. Opstandige kinderen, stress: het eigentijdse leven rolt zich levendig voor uw geestesoog uit.
‘Ik zat aan de rand van de zandbak, mijn kind spelend met leeftijdsgenootjes, en om mij heen niets dan au pairs. Ze waren ongeïnteresseerd en alleen maar met zichzelf, hun nagels en hun mobiele telefoons bezig. Die kinderen zaten daar maar in de zandbak, ik vond het zielig.’
En dat werd het eerste verhaal…
‘In elk geval het begin, de aanzet. Ook Wieke zit, omgeven door au pairs, aan de zandbak. Ze kan haar dochter niet onder controle krijgen en ziet ook andere moeders en au pairs worstelen. Later besluit ze dat ze zich voortaan als de au pair van haar eigen dochter voordoet – ook tegen haar dochter. Uit onvermogen. Ze verliest de grip op haar dochter, zoals ze ook de grip op haar huwelijk verliest – haar man is continu op reis. Ze wil het leven weer naar haar eigen hand zetten. Ten koste van haar dochter.’
Alsof die er iets aan kan doen.
‘Helemaal niets natuurlijk – maar dat heeft ze niet in de gaten.’
Het centrale uitgangspunt van Lastmens is het hernemen van initiatief. In alle drie verhalen proberen de tot wanhoop gedreven personages controle terug te krijgen over hun leven.
‘In mijn eerste verhalenbundel, Het besluit van Dola Korstjens, waren de personages niet in staat om te handelen naar hun droom om hun leven weer in eigen handen te krijgen. in Lastmens wel – deels omdat de verhalen langer zijn en de personages een echte omwenteling kunnen ervaren.’
Nog een verschil: de verhalen in Lastmens zijn langer.
‘Toen ik verhalen begon te schrijven, waren ze kort. Een paar pagina’s. Langzamerhand zijn ze steeds langer geworden.’
Lastmens telt drie verhalen die telkens ongeveer vijftig, zestig pagina’s in beslag nemen. Op weg naar een roman?
‘Na Het besluit van Dola Korstjens wilde ik al een roman schrijven, maar ik bleek er gewoon nog niet aan toe.’
De meeste schrijvers zeggen: hoe korter een tekst, hoe moeilijker deze te schrijven is. Vooral omdat de beperkte lengte zich lastig laat rijmen met voldoende inhoud en spanningsopbouw.
‘Voor mij geldt eerder het omgekeerde: hoe langer een verhaal, hoe moeilijker ik het vind om het te schrijven. Het derde verhaal van Lastmens, ‘Retour Carboon’, leek een roman te worden. Maar hoewel het nog lang niet af was, en nog veel beter had kunnen worden, werkte het niet. Het was een complex verhaal met alles wat een roman zou moeten zijn, maar het bleek teveel: te moeilijk, te veel lagen. Ik heb er materiaal uitgehaald en het als kort verhaal in de bundel opgenomen. Ik houd niet van ouwehoeren. Tenzij het spannend is!’
Elke Geurts, Lastmens, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 0680 7 (€ 16,50)
