Op 6 maart 1987 kapseisde de Herald of Free Enterprise kort na vertrek. Nog voor de reddingsvesten eenmaal gereed waren om aan te trekken, was het kwaad al geschied, en de grootste scheepsramp sinds de Titanic voltrok zich.
Redder in nood vertelt het verhaal van Ivo Tempel. Als Ivo wakker wordt in het ziekenhuis, kan hij zich haast niets meer herinneren van de ramp. Hij krijgt echter nauwelijks tijd om bij te komen, omdat hij in een wervelend heldenverhaal terechtkomt, en zelf de hoofdrol speelt.
Hij hoort dat hij een menselijke brug heeft gevormd, waardoor passagiers van het schip hun weg naar hulp konden vinden. Hij is de ‘Redder in nood’. Voor de ramp was Ivo een doodgewone sterveling, hoewel hij bijzonder hoge ambities in het leven had. De roem en aandacht bevallen Ivo wel en hij laat zich meevoeren in de mediagekte. Maar is het wel gezond om zó geliefd te zijn? Zijn hoogmoed leidt er uiteindelijk toe dat hij langzaam totaal zijn realiteitszin verliest en alles en iedereen zich tegen hem keert. Het testosterongehalte van deze roman ligt hoog: met volle vaart word je het avontuur ingetrokken, De hoofdpersonen geven de voorkeur aan eigenbelang, en leven volledig langs elkaar heen. De kortetermijnsuccessen leiden tot een totale ravage richting het einde. Ivo verandert van een held in een antiheld en als lezer krijg je steeds minder sympathie voor hem. Ondanks dat ben je benieuwd hoe de schrijver het geloofwaardig houdt. Of hem dit lukt, laat ik aan u. Voor mij versterkte het metaforische taalgebruik de hoogmoed, maar dit maakt het verhaal eveneens tot een pompeuze komedie. De roman staat bol van verlangen, maar verlangen verdwijnt als deze wordt ingelost. Dit lijkt ook het probleem met Ivo: als je het gedroomde leven hebt, is er niets meer om naar uit te kijken, terwijl de avonturenhonger blijft. Als ook het mediaverhaal rondom de menselijke brug van toon verandert, is er niemand meer op wie Ivo kan vertrouwen.
De donkere kant van succes dringt zich aan je op, de ellende en wanhoop maakt zich meester van zowel Ivo als de lezer. Al vanaf de eerste pagina voel je aan dat de situatie niet goed afloopt. De roman heeft een hoog tempo en laat je steeds sneller ademen, totdat je hem met een diepe zucht weglegt en weer overgaat tot het saaie, maar goede leven van alledag.
Boekgegevens
Benjamin Burg, Redder in nood, Uitgeverij Podium, ISBN 978 90 5759 596 7 (€ 18,50)
Dit artikel verscheen eerder in de Boekenkrant, editie november 2013.
