De onrust in het Midden-Oosten lijkt wel eeuwig te duren. Riad Sattouf heeft er in de jaren 80 zijn jeugd uitgezeten en beschrijft in De Arabier van de toekomst het relaas van zijn vader en eigen jeugd. Een bestseller werd het, want meer dan 170.000 exemplaren gingen in Frankrijk over de toonbank. Bovendien kaapte het op het stripfestival van Angoulême de prijs voor beste album weg. Dat bewijst hoe groot de betrokkenheid is met de Arabieren van vandaag
Sattouf is geen kleine man in Frankrijk. Zijn creativiteit manifesteerde zich in de vorm van acteur-filmmaker en leverde hem een stoeltje bij de redactie van Charlie Hebdo op, dat hij intussen enkele jaren geleden verliet. Hij is in Parijs geboren uit een Franse moeder en een Syrische vader. De laatste, Abdel-Raak genaamd, is de spilfiguur die het stripverhaal in handen heeft. Eigenzinnigere mensen kom je zelden tegen. Zijn frustraties begonnen nadat zijn proefschrift om af te studeren aan de Parijse universiteit niet de grootste onderscheiding kreeg. Dat hij vervolgens slechts een job als hoofdassistent in Oxford aangeboden kreeg, maakte de woede compleet.
Hoog tijd dus om naar Libië te verhuizen, het land van zijn held Khadaffi, die net als Assad een echte Arabier van de toekomst is. Vader Abdel-Raak was niet alleen een extravert persoon, maar ook erg gedreven door de mening dat de godsdienst een toontje lager moest zingen. Als pan-Arabist was hij geobsedeerd door de ontwikkeling van de Arabier, die zich met onderwijs van het religieus obscurantisme moest onttrekken om zo tot de moderne wereld toe te treden. Hij droomt van een machtsgreep en is bezeten om het net als zijn grote voorbeelden ver te schoppen in de politiek. Geleidelijk aan ontmoet hij zijn naïviteit, want het gras is duidelijk niet groener aan de overkant, met de terugkeer naar Frankrijk en een tocht naar Syrië tot gevolg.
Zoon Riad vertelt alles vanuit zijn eigen beleving. Als lezer reis je mee in zijn kinderlijke nieuwsgierigheid, gebracht met een fikse dosis humor. Dat maakt het boek ideaal voor zij die weinig afweten van de politieke situatie in het Midden-Oosten. De problemen van toen vormen een basis voor de strubbelingen die het land nog overheersen. Zo komen we te weten dat de Jodenhaat er met de paplepel wordt ingegeven. Maar waarom precies? Dat antwoord wordt gemeden, een grondige uitdieping van motieven blijft achterwege. Evenmin wordt het leven vol frustraties tot op het bot toegelicht. De kleine Riad is dan ook te jong om alles te begrijpen. Moeder Clementine houdt zich erg op de achtergrond. Haar mening en levensdoel lijken immers weinig waard.
Sattouf weet de spanning in zijn betoog hoog te houden. Geen prent is er te veel aan, wat zich vertaalt in een boek dat je in een ruk zal uitlezen en je van begin tot einde vasthoudt. Hij maakt zich geen zorgen over een verpletterende tekenstijl; iedere tekening is sober, niet ingekleurd, louter omlijnd, maar rechttoe rechtaan. Alles bij elkaar is De Arabier van de toekomst geen zware bevalling, wel een aangename en interessante introductie tot het leven van de Arabier.
Boekgegevens
Riad Sattouf, De Arabier van de toekomst, Uitgeverij De Geus, ISBN 978 90 445 3467 2 (€21,95)
