Eind augustus stond er plots een Oer-Hollandse naam op de winnaarslijst van de prestigieuze Hugo Awards: Thomas Olde Heuvelt. Saillant detail: flink wat bekende auteurs, waaronder Arthur C. Clarke, George R.R. Martin en J.K. Rowling hebben ook al een Hugo op hun schoorsteenmantel staan. ‘Het is dan ook best bijzonder dat ik die prijs in de wacht sleep,’ vertelt Olde Heuvelt via de telefoon.
De Hugo Award is de oudste prijs in het horror-, sciencefiction- en fantasygenre. Het is een publieksprijs die sinds het begin van de jaren vijftig wordt uitgereikt. Olde Heuvelt won een Hugo met zijn korte verhaal De vis in de fles, dat door Lia Belt werd vertaald naar het Engels met de titel The Day The World Turned Upside Down. Op het moment dat wij Olde Heuvelt spreken, is hij nog aan het wachten op zijn award, die pas een paar dagen later bezorgd wordt op Schiphol. ‘Ik kon zelf niet bij de uitreiking aanwezig zijn,’ legt hij uit. ‘Ik heb de ceremonie hier in Nederland gevolgd op mijn laptop… Vanuit mijn bed.’
Wat betekenen de Hugo’s voor jou?
‘De prijs opent veel deuren voor je. Ik ben al twee keer eerder genomineerd geweest, en die nominaties zorgden ervoor dat ik een literair agent in de Verenigde Staten kreeg en dat mijn roman HEX daar nu uitgebracht wordt. Kort na de uitreiking is De vis in de fles ook nog eens verkocht aan verschillende landen. Net nu mijn literaire agent dit najaar HEX naar allerlei vertalingsmarkten gaat brengen. Een perfecte timing, dus!’
Ik hoorde dat er dit jaar flink wat politiek gedoe rondom het stemproces van de Hugo’s. Weet jij hoe de vork in de steel zat?
‘Dit jaar gaf een groep ultraconservatieve sciencefiction-auteurs – ja, die bestaan! – aan dat ze het zat waren dat de Hugo’s de afgelopen jaren vaak zijn gewonnen door vrouwen, kleurlingen of andersgeaarden, of door verhalen met sociale thematiek. Aangezien de Hugo een publieksprijs is, wilden ze het stemmen saboteren. Onder de naam Sad Puppies stelden ze een lijst van verhalen op en riepen ze mensen op alleen op die titels te stemmen. En ja: een flink aantal van die verhalen werd daadwerkelijk genomineerd. Ik heb een aantal bekeken; sommige waren haast evangelisch en bovendien vreselijk slecht geschreven.’
[quote]’Iemand roeren in weinig woorden is makkelijker dan iemand bang maken.’ – Thomas Olde Heuvelt[/quote]
Had deze situatie nog invloed op de manier waarop je winst aanvoelde?
‘Nou, bizar genoeg waren er in de categorie ‘beste korte verhaal’ in eerste instantie alleen maar Puppies genomineerd. Toen een van die verhalen te lang geleden gepubliceerd bleek te zijn om mee te kunnen dingen naar de prijs, werd mijn verhaal genomineerd. Ik verwachtte geen eerlijke competitie. Ik dacht dat één van de Puppies er met de award vandoor zou gaan, of dat de uitkomst no winner zou zijn vanwege de blanco stemmen van de tegenstanders van de Puppies – wat overigens in veel andere categorieën het geval was. Ik was dan ook overdonderd toen ik won!’
In je winnende verhaal De vis in de fles staat de wereld van de hoofdrolspeler zowel letterlijk als figuurlijk op zijn kop. Waar kwam de inspiratie voor dit verhaal vandaan?
‘Ik schreef het verhaal nadat ik, net als de hoofdpersoon, een relatiebreuk meemaakte. Het is eigenlijk geen sciencefictionverhaal, maar een magisch realistisch liefdesverhaal waarin iemand leert om zichzelf te bevrijden door los te laten. Dat is iets waar ik zelf enorm slecht mee ben. Eigenlijk al sinds de dood van mijn vader, die stierf toen ik vier was.
‘Toen mijn relatie over was, was ik zwaar depri, en bracht ik weken door op de bank. Toen ik daar op een gegeven moment op mijn kop voor me uit lag te staren, zag ik de wereld ondersteboven. Ik vroeg me af wat er zou gebeuren als de wereld daadwerkelijk andersom kwam te staan. Zou ik het dan kunnen opbrengen om mijn ex-geliefde te gaan zoeken?’
Hoe ervaar je als schrijver het proces achter het schrijven van een kort verhaal ten opzichte van een lang verhaal?
‘Ik vind korte verhalen ontzettend mooi, omdat ze zo intens zijn. Ze grijpen je bij de strot. Als schrijver word je gedwongen zoveel mogelijk te vertellen in weinig woorden. Dat is een mooie manier om je schrijfvaardigheid te verbeteren: een roman zou je eigenlijk ook zo moeten schrijven.
‘Het grappige is dat mijn korte verhalen meer in het magisch realisme passen, terwijl mijn romans vooral horrorverhalen zijn. Bij horror heb je meer tijd nodig om onderhuidse spanning op te bouwen. Iemand roeren in weinig woorden is makkelijker dan iemand bang maken.’
Kunnen we meer korte verhalen van je verwachten?
‘Ik heb er een aantal geschreven, en ik zou het heel leuk vinden om ze te bundelen. Wel vind ik het storend dat veel verhalenbundels slechts vijf of zes goede verhalen bevatten, en dat de rest eigenlijk bladvulling is. Ik ben erg streng voor mezelf: in mijn bundel moeten alle verhalen van dezelfde kwaliteit zijn. Daar ben ik nu nog niet.’
Even iets heel anders: vorig jaar werd bekend dat Warner Bros een verfilming wilde maken van je roman HEX. Hoe staat het daarmee?
‘Ik heb afgelopen jaar een consultancy agreement getekend: ik word geraadpleegd in het proces, aanwezig zijn op de set en de verhaallijn in de gaten houden. Hartstikke leuk natuurlijk, al is het natuurlijk wel afwachten hoeveel invloed ik straks daadwerkelijk heb. Ze zijn nu nog in preproductie. Het is een beetje zo van: je hoort nog van ons. Ze kunnen bij wijze morgen beginnen met filmen, maar het kan ook nog maanden of jaren duren voordat het daadwerkelijk gebeurt. Het is afwachten, dus…’
HEX verschijnt nu echt binnenkort in het Engels in Amerika. Heb je al reacties binnen van Amerikanen die het boek gelezen hebben?
‘Binnen de uitgeverij zijn ze allemaal erg enthousiast. De komende tijd wordt erg spannend: dan sturen ze recensie-exemplaren naar allerlei schrijvers, waaronder Joe Hill en Stephen King, met de vraag of ze een quote kunnen leveren voor de cover. Dat zijn schrijvers die me altijd enorm geïnspireerd hebben. Vooral King – die lees ik al sinds mijn elfde. Alleen al het idee dat hij mijn boek misschien gaat lezen…. Erg gaaf!’
Benieuwd geworden naar De vis in de fles? Lees het verhaal hier!
