Wat doet het met je als je ergens fan van bent? En wat als je ook nog eens idolaat bent van een fictief figuur? In Mijn vriend Spider-Man geeft Michael Minneboo een openhartig inkijkje in zijn liefde voor de superheld, en vraagt hij zich af wat wij van Spider-Man kunnen leren.
Voor Michael Minneboo is fan zijn van Spider-Man een serieuze zaak. De superheld maakt onmiskenbaar deel uit van zijn leven en zit stevig in hem verankerd. Hij moest er dus wel een boek over schrijven. ‘Spider-Man is voor mij de meest interessante fictiefiguur. Hij ziet er fantastisch uit en hij heeft bijzondere krachten. Maar nog veel belangrijker: hij heeft humor. Dat maakt hem als held zo interessant. En hij faalt om de haverklap. Het is nogal wat als je je vriendin niet kunt redden als je vijand haar van een brug gooit.’
Dat is precies wat Minneboo zo aantrekt in Spider-Man: naast superheld is het een mens van vlees en bloed. In het dagelijks leven heet hij Peter Parker en is hij een buitenbeentje met alledaagse problemen. Hij heeft moeite om de huur te betalen en heeft ook wel eens een gebroken hart, maar in zijn woonplaats New York is hij ook degene die met zijn superkrachten andere mensen probeert te helpen. With great power comes great responsibility, heet dat in Spider-Man-idioom. Je hebt de plicht om iets goeds te doen met je krachten.
Mijn vriend Spider-Man gaat niet alleen over de superheld. Minneboo trekt het onderwerp veel breder en zoekt uit wat fancultuur is, en wat het betekent om idolaat van iemand te zijn. Hij interviewt daarvoor tal van mensen, van filosoof Ad Verbrugge tot rouwdeskundige Daan Westerink. Minneboo: ‘Ik hou van fancultuur en van fans. Niet van voetbalsupporters die de stad afbreken, wel van te gekke cosplayers. En door dit boek kon ik vragen behandelen waar ik al jaren mee liep.’
Bijvoorbeeld: waarom zijn er geen Nederlandse superhelden? Volgens de Amerikaans-Nederlandse mediawetenschapper Dan Hassler-Forest kan een superheld in Nederland simpelweg niet. We zijn te veel van ‘doe maar normaal, dan doe je gek genoeg’. Een Nederlandse superheld wordt al gauw een parodie. Jammer? ‘Echt wel’, zegt Minneboo vol overtuiging. Hij heeft duidelijk meer met de Amerikaanse comics dan met de klassieke Europese strip. ‘Kuifje is het tegenovergestelde van Spider-Man. Er zit geen ontwikkeling in, het is een plat personage. Ik vind hem maar een saaie lul.’
Toch is niet elke superheld hetzelfde. Minneboo heeft een sterke voorkeur voor de comics van Marvel. Met Superman van tegenhanger DC Comics heeft hij een stuk minder. ‘Een superheld is voor mij iemand die tegen wil en dank superkrachten krijgt, en die ondanks persoonlijke offers probeert de mensheid te helpen. Met Superman kun je je niet identificeren: hij is onoverwinnelijk en een buitenaards wezen, terwijl Spider-Man gewoon uit Queens komt.’ De Marvel-helden komen ook een stuk echter over, volgens Minneboo.. ‘Ik zie Ironman zweten als het moeilijk wordt, dat zie ik Superman nooit doen.’
Spider-Man daarentegen krijgt het soms flink voor zijn kiezen. En dat kan heel leerzaam zijn, vindt Minneboo. ‘Door fictie leer je hoe de wereld in elkaar zit. De eerste begrafenis die ik ‘meegemaakt’ heb was die van Gwen Stacy, de vriendin van Peter Parker, alias Spider-Man. Daardoor leer je hoe zoiets gaat. Je leert dat Peter er kapot van is en veel verdriet heeft, en dat dat mag. Maar je ziet ook dat hij daarna zijn leven weer oppakt. Daar leren wij weer van. Dat maakt fictie tot kunst.’
Wat Mijn vriend Spider-Man zo fascinerend maakt, is de openheid waarmee Minneboo zijn eigen ervaringen deelt. Zo beschrijft hij uitgebreid hoe hij de scène beleefde waarin Gwen Stacy stierf. Hoe hij bijna wit wegtrekt op de bank, en hoe de dood van de vriendin van zijn favoriete stripfiguur ook bij hem binnenkomt. ‘Het is een minirouwproces’, zegt rouwdeskundige Daan Westerink daarover in het boek. ‘Ook het overlijden van een stripfiguur kan je enorm raken. Dat komt omdat zij staan voor iets wat belangrijk voor je is.’
Het geeft in een notendop aan waarom Minneboo uren over zijn vriend Spider-Man kan praten. ‘Goede verhalen die we elkaar vertellen zijn zoveel belangrijker dan verhalen over de economie of de kabinetsformatie. Daarom maak ik me hard voor dit soort strips.’ Over aandacht voor zijn boek heeft hij in ieder geval niet te klagen. Zelfs het klassieke Radio 4 wilde het over Spider-man hebben, inclusief de muziek die erbij hoort. ‘Als mensen dan door mij en Spider-Man muziek uit de jaren 70 voorgeschoteld krijgen, ben ik een gelukkige nerd.’
Illustratie: Michael Minneboo, door Paul Stellingwerf
Boekgegevens
Michael Minneboo, Mijn vriend Spider-Man, Uitgeverij Q, 319 pagina’s (€ 19,99)
Dit interview verscheen eerder in de Boekenkrant, editie juli 2017.
