Pas 27 jaar is ze, Lize Spit. Toch heeft ze al een carrière waar menig jong auteur jaloers op zal zijn: ze schrijft scenario’s, proza en poëzie en publiceerde in diverse literaire tijdschriften. Nu heeft ze haar debuutroman afgeleverd: Het smelt.
Het smelt is een van de eerste boeken die de nieuwe uitgeverij Das Mag heeft uitgebracht. Als deze roman tekenend is voor de rest van Spits oeuvre, dan belooft dat veel goeds.
In een klein Vlaams dorp woont Eva, een tiener die het niet getroffen heeft. Vader en moeder zijn aan de drank en haar zusje heeft psychische problemen. Eva probeert van haar leven het beste te maken en trekt veel op met Pim en Laurens, haar beste vrienden. Eva’s leven kabbelt voort, tot een gebeurtenis haar leven voorgoed zal veranderen. Wat is er gebeurd in de zomer van 2002?
Het smelt is een en al suspense en de korte hoofdstukken maken dat je de pagina’s gretig omslaat. Uiteraard schuilt de kracht van deze roman niet alleen in de spanning. Spits beschrijvingen van de beklemmende dorpssfeer en de trieste situatie bij Eva thuis zijn treffend en brengen het verhaal tot leven. Spit is een ster in het principe show don’t tell. Zo laat ze Eva haar moeder observeren als die aan de telefoon zit: ‘Ze belt niet lang maar blijft wel het hele gesprek rechtop staan en glimlachen – een dochter waar geen moeder spijt van kan hebben. Zodra ze ophangt, zakken de schouders, verdwijnt haar hand uit de broekzak, wordt ze zelf weer de moeder met spijt.’
Ook het taalgebruik van Spit is wonderschoon. Misschien dat het door het Vlaams komt, dat soms net andere woorden en iets afwijkende zinsconstructies kent. Maar dat is het zeker niet alleen. Hoofdpersoon Eva gebruikt prachtige, poëtische vergelijkingen. Zo merkt Eva bij haar terugkomst in het dorp na al die jaren op: ‘De omgeving die ik al jaren kende toonde zich plots vanuit een ander perspectief. Ik paste er niet meer in zoals ik er altijd wel in had gepast. Ik was het Duplomannetje in een Legohuis.’
Na al deze lof toch nog een kleine kritische noot: Het smelt is wat aan de serieuze kant en enige humor hier en daar had mijns inziens niet misstaan. Het kan toch niet alleen kommer en kwel zijn geweest in Eva’s leven? Ach, mijn leesgenot is er niet minder om geweest. En ik ben er zeker van dat dat van jou ook niet gehinderd zal worden.
Beeld: Keke Keukelaar
Boekgegevens
Lize Spit. Het smelt. Uitgeverij Das Mag. ISBN 978 90 824 1061 7 (€ 22,95)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie februari 2016
