Beeldende klanken die doorzoemen in je hoofd: de poëzie van Juliën Holtrigter (1946) blijft je bij. De gedichten leren je een fietstocht naar de supermarkt en een regenachtige middag in een ranzige keuken te waarderen.
Juliën Holtrigter, een pseudoniem van Henk van Loenen, is beeldend kunstenaar en dichter. Hij begon zijn carrière als tekenleraar, waarna hij zich volledig is gaan richten op schrijven, schilderen en fotograferen. Raadselwater is zijn zesde dichtbundel. Sommige gedichten verschenen eerder in literaire tijdschriften zoals Awater en Liter.
In de gedichten komt een diversiteit aan personages en omgevingen voorbij, die mooi wordt verwoord in het motto van de bundel: ‘Als secretarissen, elkaar onbekend, lopen we rond op aarde, / zonder veel te begrijpen.’ De willekeurigheid van de secretarissen die samen de wereld bevolken klinkt door in de personages die in de bundel voorkomen.
De grootsheid van de wereld wordt beschreven op microniveau, in huiselijke taferelen, op de werkvloer, met simpele handelingen. Dit wereldbeeld wordt het meest letterlijk vertolkt in het gedicht ‘Hotel De Zee’: ‘Een toren staat langzaam op uit de wolken. / Uit bijna niets wordt de wereld geschapen, / elke dag weer, / uit huisvuil, uit zweet en verbeelding.’ Er is niets verheffends aan de wereld, het is gewoon een product van menselijke afvalstoffen. Toch is deze passage niet helemaal negatief: de wereld wordt ook geschapen uit verbeelding. Hiermee impliceert het gedicht dat je van de negatieve of neutrale elementen van het dagelijks leven in je eigen hoofd iets moois moet maken.
Ook zetten de woorden je aan het denken, en worden er universele beelden geschetst: ‘Misschien kan het verplaatsen van dingen / het brein iets verlichten.’ De simpele taal werd in andere recensies van deze bundel al een verademing genoemd, en hier kan ik me bij aansluiten. De poëzie is toegankelijk, maar niet eenvoudig. Je kunt over de zin uit het voorgaande citaat uren nadenken; er zit een waarheid in die blijft boeien.
Het spel dat wordt gespeeld met klanken draagt eveneens bij aan de sfeer: ‘Hij staat voor zijn winkel te roken. / Hoog aan de hemel de slapende kogel. / Er wordt tot laat geflaneerd.’ Door de klankherhaling van de klinkers ‘aa’ en ‘oo’ kom je in een meditatieve sfeer, en word je meegevoerd zonder dat je erdoor wordt afgeleid.
Holtrigter was al even bekend in poëzieland, maar heeft er nu een mooie bundel bij, waarvoor iedereen naar de boekhandel mag afdwalen en waarvan je rustig kunt genieten.
Boekgegevens
Juliën Holtrigter, Raadselwater, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7447 1 (€ 15,90)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie maart 2015
