‘Waarom geven jullie niet alleen bestsellers uit?’ Ik herinner me levendig een gesprek met een manager die deze vraag zonder enige vorm van gêne uit zijn mond kreeg.
Als een uitgever zou weten hoe het komt dat het ene boek wél opvalt, terwijl het andere ongezien blijft, dan zou hij daar vanaf de eerste letter rekening mee houden. Aan alle publicaties wordt zorg besteed, eerst al door de auteur, dan ook door de redacteur, de bureauredacteur, de vormgever, de drukker, de marketing/verkoop-afdeling en de boekhandelaar. En toch… zoals een zwart lammetje opvalt in een groep grijze broertjes en zusjes, zo zijn er altijd titels die eruit springen naast andere die verdwijnen in de stroom van alsmaar nieuwe publicaties. Slechts een enkele keer komt dat door de inhoud of de stijl, meestal echter zijn er andere oorzaken aan te wijzen. Onlangs publiceerde ik Zeetijd van Jan van Ommen en Alleen de eenzamen van André Platteel. De roman van Jan gaat over een schipbreuk in de Indonesische wateren, ergens tussen Sumbawa en Flores, en is gebaseerd op de eigen ervaringen van de auteur. Eén fragment uit zijn verhaal intrigeerde me zozeer, dat ik het ook op de achterflap heb laten zetten. ‘In deze zee verdrink je niet. Je verbrandt er. Je droogt uit. En dan ga je slapen.’Dit ene fragment bleek genoeg om potentiële lezers nieuwsgierig te maken naar de rest van het verhaal. Er kwamen interviewverzoeken en uitnodigingen voor talkshows.
Alleen de eenzamen werd gepresenteerd bij Athenaeum Boekhandel in Amsterdam. Jarenlang woonde en werkte ik op minder dan één kilometer afstand van deze illustere boekwinkel. Ik liep er duizenden keren langs, ging er honderden keren naar binnen. Links en rechts van de ingang zijn er fraaie etalages, en ook om de hoek zijn er nog twee. Soms sta je daarvoor stil, soms trekt helemaal niets je aandacht. Voor zijn nieuwe roman bedacht André Platteel iets bijzonders. De boekhandel verleende hem direct alle medewerking. Eén van de etalages werd helemaal leeggehaald en het grote raam met uitzicht op graafwerkzaamheden op het Spui werd wit gekalkt. Een beamer projecteerde een pagina uit de roman op de ruit, waardoor winkelende mensen fragmenten konden lezen. Het bleef echter niet bij één pagina. Na enige tijd werd de bladzijde omgeslagen en kon je verder lezen. Deze opstelling viel niet alleen de argeloze voorbijganger op, maar er werd ook over gepraat in de cafés op het plein en een redacteur van Boekblad vond het interessant genoeg om er een artikeltje aan te wijden. De uitgever is tevreden, zijn boeken zijn niet onopgemerkt gebleven.
Deze column verscheen eerder in de Boekenkrant, editie december 2019.
