Een expliciete beschrijving van ‘de daad’ was iets voor Playboy of Hustler. Ik kan het weten, want ik heb als tiener de liefde voor de thriller van mijn moeder overgenomen en haar boekenkast stuk gelezen.
De beschrijvingen van liefdesscènes in spannende boeken zijn inmiddels een stuk gewaagder. Natuurlijk, Nederland is Baantjer voorbij en het mag best wel verder gaan dan romantisch in de maneschijn hand in hand door het park en een voorzichtige kus in het donker. Maar heftige scènes, orale of anale seks, dat is toch echt een ontwikkeling van de laatste jaren. Niet dat het overal seks is met een hoofdletter. Het preutse Amerika belet zijn schrijvers en schrijfster om te ver te gaan. Ook in Engeland houden schrijvers zich in. In de Scandinavische thrillertraditie past een enkele vrijpartij, maar ook daar is het op dat vlak rustig. Bij onze zuiderburen, de Vlamingen, is het beeld gemengd. Guido Eekhaut, van wie net nieuwe boeken zijn verschenen, houdt zich verre van de trend naar softporno. Maar uitgeverij Manteau heeft zowaar het subgenre erotische thriller geopend: een boek waar het feitelijk alleen maar draait om de zinnelijke prikkeling. En Nederland?
Wat betreft de Nederlandse auteurs gooien vooral schrijfsters zoals Saskia Noort, Esther Verhoef en Liv alle remmen los. Er is geen ontkomen aan. Ieder boek heeft wel een scène waarin de personages in bed, op de trap, de keukentafel, het vrije veld, het vliegtuig, elkaar bespringen, betasten en aflikken. Noem het op en het is beschreven in proza dat in vroeger jaren zelfs de pornobladen niet durfden te gebruiken.
Is dit erg? Nee, dat niet. De lezer heeft de keuze. Hij kan ook een avontuur van Lee Child lezen. In De affaire wordt – relatief netjes, de schrijver is tenslotte Engels – beschreven hoe Jack Reacher met een beeldschone dame het bed deelt, maar daar blijft het bij. Peter de Zwaan onthoudt zich in zijn boeken ook grotendeels van expliciete seks. Ook Tomas Ross in zijn derde Havank-boek blijft bij het onderwerp weg. ‘Doe er eens wat meer seks in,’ zei zijn uitgever tegen hem. ‘Want seks sells’. Tomas vertelt het met een lach en een schouderophalen. Het past niet in zijn boeken en daarmee uit. Zelf til ik er niet al te zwaar aan. Softporno schijnt erbij te horen. Maar zo’n erotisch subgenre dat hoeft voor mij niet. Dat noem ik sexual overkill.
Gijs Korevaar – Sexual overkill
