In dit autobiografische verhaal vertelt Alex Bakker over zijn geslachtsverandering.
1998
Het is Dag Nul. Ik zit op het bed en wacht. Ze komen me zo halen. Achter het raam ligt de rust van Amsterdam-Buitenveldert. Parallelle lijnen van flats en rijtjeshuizen. Zelfs het groen is geometrisch. Het zou net zo goed Hoogeveen kunnen zijn – de plaats waar ik vandaan kom. Maar dit is Amsterdam en dat maakt alles goed.
Amsterdam, de stad van de vrijheid, de stad waar alles kan. Zeggen de toeristen. Ik vind dat ook, zonder dat ik de behoefte heb een joint op te steken of naar de hoeren te kijken. Amsterdam, de oude havenstad, waar ik ben aangespoeld en voor dok lig. Hier gaan ze mijn leven redden.
Dag Nul. Zo heet vandaag. Ik heb het gezien op mijn status, een overzicht dat aan mijn bed hangt en door de broeders en zusters wordt bijgehouden.
Ik probeer niet te denken. Niet dit moment te bevatten. Er valt toch niets meer te begrijpen, niets meer dan ik al begrijp. Je moet je ontspannen, hebben ze gezegd en daarvoor gaven ze een pilletje. Naast me zie ik vaag een oude man. Als auto’s in een garage liggen we te wachten tot de monteurs tijd voor ons hebben. De oude man is in de war, hij roept naar de broeders dat hij terug wil naar huis.
Dan hoor ik de vrolijke stem van de chirurg. Hij vraagt hoe gespannen ik ben en zegt: ‘Het komt helemaal goed, jongen, geen zorgen.’
2013
Op mijn dertigste begon ik met mijn leven: een jonge man zonder enige geschiedenis. Pats-boem, er middenin.
Een late geboorte, een nakomer, die direct kon praten en lopen en fietsen en werken en geld verdienen en voor zichzelf zorgen. Een volwassen kerel met jarenlange vriendschappen, ex-minnaars, een doctorandustitel, een platencollectie, planken vol boeken, servies waarvan al menig wijnglas was gesneuveld, vlekken op de bank en toe aan zijn veertiende fiets. Alles zonder enige herkomst.
Inmiddels zijn er vijftien jaar verstreken en ben ik een veertiger. Het is anders nu. Ik ben bang geworden voor de tijd. Bang voor de foto’s van vrienden, foto’s waarop ze jong waren, jonger dan nu, waarop je ziet dat er leven door hen heen is gegaan. Hun leven.
‘Ben je dat nog?’ vraag ik en hun ogen lichten zacht op. Ja, ze zijn het nog, ook al waren ze toen mooier, hadden ze meer haar en wisten ze nog niet wie ze waren. Ze zien hun jeugd, ze zien de jaren tachtig, in kleur en zwart-wit, het leven was leger en scherper, ze vergeten de dagen en zien hun jonge gezichten als in een spiegel. Ik zie in hun gezichten de tijd.
Mijn tijd is weg, geschrapt uit de geschiedenis. Ik heb de foto’s verstopt. Geen foto als baby, als verlegen kind, als moeilijke puber, als feestvierende student. Ik kan mijn beelden niet zien. Ik wil ze niet zien. Ik ben historicus van beroep en ik vervals mijn eigen geschiedenis. Dat kan niet goed zijn. Een man zonder verleden, wilde ik dat echt worden? Ik weet het niet meer. Maar ik weet wel dat ik mijn verleden mis. Ik wil ze terug, de herinneringen. Ook al kan ik ze niet onder ogen zien, ik wil ze terug. Ik denk dat ik ze nodig heb.
Boekgegevens
Alex Bakker, Mijn valse verleden, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 0898 6 (€ 17,95, ook verkrijgbaar als e-book)
Dit boekfragment verscheen eerder in de Boekenkrant, editie 7 april 2014.
