Drugs, vrouwenhandel, afpersing en overvallen: het brengt allemaal cash in het laatje. Maar het is zonder uitzondering zwart geld, inktzwart. Dat geld moet worden witgewassen en naar legale rekeningen gesluisd, voordat het kan worden uitgegeven aan dure auto’s, chique diners en mooie vrouwen. En bij dat witwassen zijn zakenmensen, beurshandelaren en bankiers betrokken.
Val dood begint met de laatste maanden van JW’s gevangenisstraf, die hij kreeg voor een mislukte drugssmokkel. In de cel is JW – de Zweedse student economie die wil meedoen met de rijke elite van Zweden – gewoon verder gegaan met waar hij goed in is: het verzinnen van manieren om geld wit te wassen. Een uitgebreide klantenkring van criminelen en zakenlui maakt van zijn diensten gebruik. Rechercheur Martin wordt gevraagd om als undercoveragent in de buurt van JW te komen en de illegale administratie te achterhalen. Hij duikt onder in de wereld van criminelen, maar als het er op aan komt om de schuldigen op te pakken, gaat het mis. Het is namelijk alleen de bedoeling dat de criminelen worden opgesloten, de bovenwereld zelf moet ongemoeid blijven. En het is evenmin de bedoeling dat in de pers duidelijk wordt wat die elite allemaal uitvreet.
Net als in eerdere delen volgt het verhaal ook de verwikkelingen in de Joegoslavische maffia – de bende van Kranjic – en de avonturen van de geharde crimineel Jorge, drugssmokkelaar en overvaller. Allemaal hebben ze iets met JW, die steeds meer de spil wordt in het leven van de criminelen en van de gefortuneerde Zweden die ook een graantje willen meepikken.
Lapidus schetst in zijn trilogie een ontluisterend beeld van de high society in Stockholm. Genotzucht regeert, net als hebzucht en ordinaire lusten. De manier waarop onder- en bovenwereld communiceren is allang niet meer alleen via de zo populaire cocaїne. Iedereen ziet het voordeel van het wegsluizen van winsten, zodat de auto’s nog duurder, de landgoederen nog groter en de jachten nog protseriger kunnen worden.
Stieg Larsson werd postuum wereldberoemd met zijn millenniumtrilogie. Maar wie Larsson te traag en te braaf vindt, moet Jens Lapidus eens proberen. Korte afgeknauwde zinnen, levensechte personages en snelle acties schreeuwen om te worden verfilmd. Deel een – Snel geld – is al een tijdje geleden als film uitgekomen en deel twee volgt waarschijnlijk over niet al te lange tijd. Hopelijk volgt daarna het sluitstuk, Val dood.
Jens Lapidus, Val dood, A.W. Bruna Uitgevers, ISBN 978 90 229 9456 6 (€ 19,95)
