Na zijn cabaretvoorstelling ‘Kalm aan en rap een beetje’, in 2000, was de inspiratie op. Herman Finkers nam even rust. ‘Even’ duurde zeven jaar. Een deel van de pauze was gedomineerd door ziekte: Finkers bleek chronische lymfatische leukemie te hebben. Hij herstelde van zijn behandeling en keerde in 2007 terug met de voorstelling ‘Na de pauze’. Die voorstelling had het karakter van een terugblik: op de zeven jaar, op zijn ziekte en herstel, op zijn eerdere programma’s. De terugblik op zijn carrière blijkt nu ook uit twee nieuwe boeken. ‘Poëzie, zo moeilijk nie’ (verzamelde verzen) en ‘De cursus ‘omgaan met teleurstellingen’ gaat wederom niet door’ (verzamelde vertelsels). Opvallend: Finkers schreef meer gedichten dan geroemde poëten M. Vasalis en J.C. Bloem. Dit terwijl een van zijn bekendste gedichten luidt:
Poëzie, zo moeilijk nie
op alles rijmt wel iets
behalve dan op waterfiets
op waterfiets rijmt niets
Finkers’ humor is intelligent, maar krijgt een absurdistische lading omdat zijn taalgrappen de alledaagse realiteit ontwrichten. Zoals in het ‘Verhaaltje voor het slapengaan’: ‘Er was eens een fee. Die fee woonde in een ver, ver land. Lang, heel heel lang, o die fee was ontzettend lang. Die fee was zó verschrikkelijk lang dat er een speciaal rijtuig voor haar moest worden gebouwd. Stond er ook op: ‘fee-vervoer’. Die fee was geen goede fee. Nee, het was een heel verkeerde fee. Het was bijna een ef. Zo, en nu gaan slapen.’
Wie verwacht dat gelezen cabaretteksten “minder” zijn dan de voorstellingen zelf (zoals men na een boekverfilming zegt dat het boek beter was), zal aangenaam verrast zijn. Misschien komt het doordat Finkers’ teksten niet afhangen van visueel vermaak of voordrachtskunst, misschien doordat Finkers’ stem aangenaam door je hoofd galmt bij het lezen. Herman Finkers maakte tijdloos cabaret, trager dan zijn collegae en minder op de actualiteit inspelend. Het was hoog tijd dat deze boeken uitkwamen: nu kunnen we Finkers ook op een andere, meer tijdloze manier waarderen.
Herman Finkers, Poëzie, zo moeilijk nie, Uitgeverij Thomas Rap, ISBN 978 94 004 0124 2 (€ 14,90)
Herman Finkers, De cursus ‘Omgaan met teleurstellingen’ gaat wederom niet door, Uitgeverij Thomas Rap, ISBN 978 94 004 0002 3 (€ 17,90)
