Afgelopen woensdag verzamelden boekenliefhebbers zich in het Kinderboekenmuseum voor de achttiende Annie M.G. Schmidtlezing. Rindert Kromhout liet dit jaar zijn licht schijnen op de jeugdliteratuur. En niet zonder gevolgen, want binnenkort moet het Binnenhof eraan geloven…
De Annie M.G. Schmidtlezing is een jaarlijkse voordracht waarmee serieuze aandacht voor jeugdliteratuur wordt gevraagd. Niet vanuit het perspectief van de wetenschapper, de lezer of de boekhandelaar, maar vanuit het perspectief van een kinderboekenauteur- of illustrator. Zo gaf Els Beerten ons twee jaar geleden een interessant inkijkje in haar persoonlijke ontwikkeling als lezer en schrijver en bracht Harm de Jonge vorig jaar een ode aan de fantasie. Dit jaar liet Rindert Kromhout een kritisch geluid horen. Zijn lezing had de titel: ‘de rattenvanger van Weesp’.
Een wereld waarin kinderen elke dag op school worden voorgelezen, is vandaag de dag helaas een sprookje. De kinderwereld wordt volgens Kromhout bedreigd door plagen uit de ‘boze wereld van de grote mensen’, waarover Annie M.G. Schmidt het jaren geleden al had. En een van die plagen is het vooroordeel, die wordt veroorzaakt door een nog grotere plaag, namelijk de desinteresse in kunst en cultuur. Is het niet juist die kunst en cultuur, waarop de overheid flink bezuinigd, die ons anderen beter doen leren begrijpen in deze hedendaagse, multiculturele samenleving, stelt Kromhout. Kost een samenleving zonder vooroordelen de overheid uiteindelijk niet juist minder geld dan dat kunst en cultuur kosten? Kromhout is daar heilig van overtuigd en wil terug naar een Nederland waarover we in navolging van Annie M.G. Schmidt kunnen zeggen: ‘dit is het land van beeld en verbeelding’.
Natuurlijk waren veel kinderboekenliefhebbers het grondig met Kromhout eens, hoewel volgens sommigen zijn verhaal wel erg kritisch en negatief was. Maar dit maakte de borrel achteraf niet minder gezellig en Kromhout lijkt zijn doel te hebben bereikt. Er wordt weer hartstochtelijk over jeugdliteratuur gepraat en hopelijk weet hij de ministers binnenkort met zijn verhaal te overtuigen van het belang en de kracht van literatuur. ‘Jullie horen nog van mij,’ zijn de laatste woorden die ik van een strijdlustige Kromhout opvang.
Geïnteresseerd in de hele lezing? Deze wordt traditiegetrouw gepubliceerd in de eerstvolgende editie van het vakblad Literatuur zonder leeftijd.