Voortekenen van het einde van de wereld van Yuri Herrera is een verbijsterende, korte roman over de dood. En het leven.
Ik ben er geweest, zei Makina in zichzelf toen alles begon te bokken: een oude man met wandelstok stak juist de straat over, ineens schoot er een droog gekerm door het asfalt, de man bleef staan alsof hij wachtte tot de vraag zou worden herhaald en toen scheurde de grond onder zijn voeten open en slokte hem op, en met hem ook een auto en een hond, alle zuurstof eromheen en zelfs de kreten van voorbijgangers. Ik ben er geweest, zei Makina, en dat had ze nog niet gezegd of haar hele lijf begon zich tegen dit vonnis te verzetten door verwoed achteruit te trappelen, elke stap een voetje verder weg van de schuivende aarde, totdat de afgrond haar uiteindelijke vorm vond in een perfecte cirkel en Makina buiten gevaar was.
Zo maakte ze kennis met de nukken van de aardkorst. Het Stadje was in de loop van vijf eeuwen zilverkoorts met kogels doorzeefd en ondermijnd, en nu gebeurde het wel eens dat een arme sukkel tot zijn eigen schade moest ontdekken dat die tunnels nooit fatsoenlijk waren dichtgegooid. Hele huizen waren al naar de onderwereld verkast en ook een voetbalveld en een vleugel van een leegstaande school. Zoiets treft altijd een ander, totdat het jezelf treft, dacht Makina hardop. Ze wierp een blik in de diepte, voelde mee met de stakker op weg naar de verdommenis en zei ook nog in alle ernst Goeie reis, en daarna, tegen zichzelf: Ik kan maar beter opschieten met deze boodschap.
Haar moeder Cora had haar bij zich geroepen en gezegd Breng jij dit papier eens even naar je broer, meisje, ik stuur het liever niet met de post, maar aan wie kan ik het anders overlaten, een vent? Daarna had ze Makina eventjes stevig vastgepakt en zonder tranen of toestanden aan haar boezem gedrukt, gewoon omdat ze dat nu eenmaal deed, Cora: al stond je twee stappen van haar af, dan nog was het alsof je aan haar boezem lag, tussen die donkere borsten in de schaduw van haar lange, dikke hals; één woord van haar en je voelde je al beschermd. En ze had gezegd Ga naar het Stadje, kind, ga naar die criminelen daarginds en bied je diensten aan, dan helpen ze je wel met de reis.
Makina had geen enkele reden om eerst bij meneer W langs te gaan, maar een behoefte aan water dreef haar naar het badhuis waar hij zich meestal ophield. Ze voelde dat er zelfs aarde onder haar nagels zat, alsof zíj in dat gat was verdwenen. Meneer W was een feestelijk tafereel van wasbleke, met fijne blauwe adertjes gemarmerde rondingen; de ruimte waar hij zat was dampig en warm. Makina’s komst verraste hem niet. Hoe staat ’t ermee? vroeg hij, Ook een coronaatje? Welja, zei Makina.
En hoe is het met je moeder? vroeg meneer W. Lang geleden had Cora meneer W geholpen. Makina wist niet precies wat er gebeurd was, alleen dat meneer W toen op de loop was en bij Cora mocht schuilen tot de storm was geluwd. Sindsdien was Cora’s woord voor hem het evangelie. Gewoon, goed, u weet wel hoe ze dat zegt. Meneer W knikte en Makina vervolgde Ik moet een boodschap voor haar bezorgen.
Aan de andere kant? vroeg meneer W. Makina knikte.
Goed, ga maar, dan laat ik mijn mensen weten dat ze je met de oversteek moeten helpen.
Boekgegevens
Yuri Herrera, Voortekenen van het einde van de wereld, vertaling: Heijo Alting, Uitgeverij Wereldbibliotheek, ISBN 978 90 284 2546 0 (€ 17,90)
Dit boekfragment verscheen eerder in de Boekenkrant, editie maart 2014.
