Als Jonas thuiskomt van zijn beste voetbalwedstrijd ooit, willen zijn ouders hem niet binnenlaten. Eerst denkt hij dat het om een grap gaat. Totdat hij binnen een jongen ziet die precies op hem lijkt.
Dit is het fascinerende begin van Dubbelgangers, een young adult-roman van de uit Denemarken afkomstige Jesper Wung-Sung. Het verhaal doet in veel opzichten denken aan het door Kevin Brooks geschreven en met een Carnegie Medal bekroonde Bunkerdagboek, over een jongen die zonder verklaring met een stel vreemden wordt opgesloten in een kelder. Beide verhalen spelen zich af in een beklemmend universum vol mysterie, volgen een neerwaartse spiraal en stevenen af op een onvermijdelijk zwarte ontknoping. Nog een overeenkomst: het is ongelofelijk lastig om over beide boeken te schrijven zonder spoilers.
Waar het decor van Bunkerdagboek een donkere kelder was, speelt Dubbelgangers zich voornamelijk in het bos af. Wanneer Jonas niet alleen door zijn ouders wordt verstoten, maar ook nog eens door twee geheimzinnige mannen in vreemde pakken wordt opgejaagd, slaat hij op de vlucht. Hij ontmoet Ian en Ronnie, die precies hetzelfde hebben meegemaakt. Samen trekken ze verder door het bosrijke land. Steden trekken ze alleen in als ze eten nodig hebben, want daar lopen ze groot gevaar. Terwijl de koude, genadeloze winter nadert, ontdekt het drietal de schokkende waarheid die hun ouders voor hen verborgen hielden.
Wung-Sungs verhaal bevat een aantal typische young adult-trekjes: Jonas begint het verhaal als een jongen die worstelt met zijn tienerliefde, en komt uiteindelijk terecht in een koude, dystopische wereld. Toch is Dubbelgangers geen clichématig puberverhaal. Dat komt door de interessante filosofische invalshoeken waarmee Jonas naar de situatie kijkt, maar ook door de bromance die Wung-Sung creëert tussen zijn drie hoofdrolspelers. De relatie tussen Jonas, de zelfverzekerde Ian en de dommige Ronnie is ongelofelijk warm en herkenbaar. De jongens verschillen enorm van elkaar, maar groeien naar elkaar toe door het trauma dat ze met elkaar delen. De grappen en grollen die zij met elkaar uithalen – zoals een boerwedstrijd rond het kampvuur – bieden de nodige verlichting in een verder wel heel donker verhaal.
Want donker, dat is dit boek zeker. Wung-Sung laat op hartverscheurende wijze zien wat er gebeurt als een bepaalde groep zich niet kan inleven in een andere groep, dat buitenstaanders net als wij zijn, en dat iedereen recht heeft op een menselijke behandeling. De originele, Deense versie verscheen in 2010; toch had Dubbelgangers in deze tijd van de complexe vluchtelingenproblematiek geen actueler thema kunnen hebben. Maar boven alles heeft Wung-Sung een ultraspannend jeugdverhaalverhaal afgeleverd dat zich zeker kan meten met het briljante Bunkerdagboek.
Boekgegevens
Jesper Wung-Sung, Dubbelgangers, Uitgeverij Clavis, ISBN 978 90 448 2566 4 (€ 15,95)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie november 2015