De Boekenkrant tekende een faxcontract en ontving een iLiad van iRex. De redactie deed een vergelijkend gebruikersonderzoek en vervolgens drie experimenten: de terrastest, de treintest en de bedtest. De hoofdredacteur had al eerder ervaring met het lezen van een boek, dus achtte hij zich verantwoordelijk voor het vergelijkend onderzoek.
De conclusie van de hoofdredacteur: ‘De iLiad is zo organisch mogelijk uitgevoerd en streeft naar een gestroomlijnde boekbeleving, waarbij de ervaring met het origineel zo veel mogelijk wordt geëvenaard. Net zoals de eerste auto’s op koetsen leken en de eerste opblaaspoppen op vrouwen.’ Het beeldscherm van de iLiad leest als papier, maar een nadeel is dat het slechts tweedimensionaal is. Bij een boek geven het paginavolume links en rechts aan hoever het verhaal is gevorderd. Een boek is nog vers als de linkervleugel dun is en de rechtervleugel dik. In het natuurlijk leesverloop raken deze verhoudingen geleidelijk omgedraaid, waarbij idealiter de spanning in het verhaal toeneemt, net als het verlangen én de vrees het boek snel uit te hebben. Het beeldscherm van de iLiad ruikt niet naar papier en ook is de elektronische inkt geurloos. Voor de hoofdredacteur is dit een tekortkoming van het e-book ten opzichte van het echt-book.
Twee jongere redacteuren voerden de veldproeven uit. De een ging op pad met de iLiad vol klassiekers, de ander met een boek: Mannen die vrouwen haten, van Stieg Larsson.
Ten eerste het terras, locatie ‘Onder de Dom’ te Utrecht. Het leesgemak was voor de redacteur met het boek vertrouwder en op het terras was hij een van de velen die met een boek eenzaam aan een tafeltje zaten. De redacteur met de iLiad zag zijn e-bookreader als statussymbool en gedroeg zich daarnaar. Dit leverde hem sociale contacten op die het lezen bemoeilijkten. Zonlicht was voor geen van beiden van invloed op het leesgemak.
Ten tweede de trein: Utrecht-Amsterdam en vice versa, buiten de spits. Te midden van laptops, palmtops en zakelijk ogende e-bookreaders viel de redacteur met de iLiad nauwelijks op. Hij kon rustig lezen en deed dit ook. De redacteur met het boek beleefde buiten het lezen van het verhaal weinig opwindends. Wel had hij aanspraak. (‘Goed boek, hè? Ik heb alle drie de delen al gelezen en bla, bla, bla…’) Met de iLiad, zo blijkt, blijven je leesvoorkeuren geheim en dat kan een dikke vette pre zijn.
Ten derde het bed. De ochtend na dit experiment gaf de redacteur met het boek aan niet of nauwelijks te hebben geslapen. De redacteur met de iLiad daarentegen verscheen monter op zijn werk. Dat was toe te schrijven aan de standaardcollectie klassiekers die de e-bookreader bevat, waardoor de iLiad spoedig op het nachtkastje belandde.
Wat heeft nu de voorkeur: een echt-book of e-book? De ietwat laffe conclusie is: beide, want er gaat niets boven lezen. En waarom kiezen als je beide hebt?
(Zie http://www.irextechnologies.com voor meer informatie.)
