Tot voor kort hadden Boekenkrant-redacteuren Anouk en Nicole weinig ervaring met luisterboeken. Om alvast in de sfeer te komen voor de Week van het Luisterboek besloten ze daar verandering in te brengen. Ze installeerden de luisterboekenapp Storytel en ontdekten of het luisteren van boeken hen net zo enthousiast maakt als het lezen van de papieren variant.
Anouk:
Als kind had ik een walkman waarmee ik niet alleen naar muziek, maar ook naar verhaaltjes luisterde. Ik luisterde eindeloos naar dezelfde cassettebandjes, en dan vooral op de achterbank van de auto. Volgens mij zou ik mijn lievelingsbandje, Pluk van de Petteflet, nog steeds mee kunnen praten. Het idee van een luisterboek heeft voor mij dan ook iets nostalgisch.
Grappig genoeg heeft Storytel juist het tegenovergestelde effect op mij: het scrollen door deze virtuele luisterbibliotheek geeft me een futuristisch gevoel. Met een klein klikje of swipeje zoek je gemakkelijk op auteur, titel, voorgelezen taal én voorleesstem. De aanrader-lijstjes zijn helemaal leuk: boeken die ideaal zijn om tijdens het wandelen te luisteren, bijvoorbeeld. Of mijn persoonlijke favoriet: ‘Boeken waarover je liegt ze gelezen te hebben’. Dankzij al die mogelijkheden lijkt Storytel op Netflix en Spotify: een overzichtelijke, makkelijk te gebruiken digitale bibliotheek om heerlijk in rond te struinen.
Maar hoe vind ik dan het luisteren zelf – kan ik vijftien jaar na afscheid te hebben genomen van mijn walkman nog genieten van voorgelezen worden? Ik luister naar fragmenten uit The Handmaid’s Tale van Margaret Atwood en Karakter van F. Borderwijk. Ook waag ik me aan de eerste hoofdstukken van het nieuwe boek van mijn favoriete auteur Neil Gaiman: Norse Mythology. In eerste instantie probeer ik te luisteren terwijl ik andere dingen aan het doen ben. Al snel ontdek ik dat, als ik aan het afwassen ben of een bananenbrood bak, mijn gedachten snel afdwalen naar de dingen die ik aan het doen ben. Daarom verruil ik de keuken voor de bank, waar het concentreren een stuk beter lukt.
Ik ontdek dat de voorleesstem een enorm effect heeft op mijn luisterplezier: het dikke, Britse accent van Joanna David vind ik zo slecht passen bij het Amerikaanse The Handmaid’s Tale, dat ik er maar niet in kan komen. De prettige cadans van Adriaan van Dis die Borderwijks boek voorleest bevalt gelukkig wel prima. De voor mij zo bekende stem van Gaiman, die zijn eigen boek voorleest, zorgt tevens voor een prettige luisterervaring. Toch moet ik nog steeds constateren dat mijn gedachten vaak afdwalen, en dat ik op één avond zelfs in slaap val.
Dan vind ik de kinderboekenafdeling van Storytel. Pluk van de Petteflet hebben ze helaas niet in de aanbieding. Wel vind ik klassiekers als De kleine kapitein en De Gruffalo. Maar mijn mooiste ontdekking is Charlie and the Chocolate Factory, voorgelezen door Roald Dahl zelf. Eindelijk verlies ik mezelf in een verhaal dat ik als klein meisje honderd keer zelf las. Het is even alsof ik weer op die achterbank zit, met mijn walkman in mijn knuisten geklemd. Aan luisterboeken voor volwassenen moet ik nog even wennen. Maar voorgelezen kinderboeken? Alleen al daarvoor is het downloaden van de Storytel-app de moeite waard.
Nicole:
Op de redactie hoor ik regelmatig de kreet: ‘waar haal je de tijd vandaan om zoveel boeken te lezen?’ Mijn antwoord op deze vraag is simpel: reis met het openbaar naar je werk en de wekelijkse leesuren strekken zich voor je uit. De teller bleef vorig jaar net onder de negentig boeken steken. Het luisterboek maakt mij dan ook vooral nieuwsgierig: zou ik er net zo verknocht aan kunnen raken als de papieren variant?
De reclame van Storytel die regelmatig op televisie voorbijkomt doet me geloven dat je bij elke bezigheid je oortjes in kan pluggen en verder kan gaan in je boek. In tegenstelling tot dit ideaalbeeld kom ik er al snel achter dat ik vooral een luie luisteraar ben. Flinke aantallen wegtikken in het openbaar vervoer was mijn streven, uiteindelijk gebeurde het luisteren vooral in bed. In een stille omgeving kon ik me met gemak richten op het verhaal, maar in de ochtendspits lukte dit door het achtergrondgeluid veel minder. Regelmatig keek ik uit het raam en kwam er tien minuten later achter dat ik een heel hoofdstuk had gemist…
Net als bij Anouk was de invloed van de voorleesstem de ontdekking van dit luisterexperiment. Het beste voorbeeld is misschien nog wel This was not the plan, een roman van Cristina Alger die al heel lang op mijn te-lezen-lijstje stond. Er zitten veel dialogen in het boek tussen mannelijke en vrouwelijke karakters. Elke keer als er een vrouw aan het woord kwam, koos de verteller ervoor omdat met een verhoging van zijn stem duidelijk te laten merken. Ik heb het precies veertig minuten volgehouden om daarnaar te luisteren. Zou ik nu nog snel de papieren versie van hetzelfde boek oppakken, ik denk het niet.
Tegelijkertijd was mijn blijdschap groot toen bleek dat acteur Dan Stevens, o.a. bekend van Beauty and the Beast en Downton Abbey, zich ook heeft gewaagd aan het inspreken van boeken. Het leuke van de interface van Storytel is dat je niet alleen kan zoeken op auteur of titel, maar ook op voorlezer. Door juist hierop te zoeken heb ik dus uiteindelijk naar boeken geluisterd die zelf nooit zou hebben uitgekozen. En zeg nou zelf, voorgelezen worden door je favoriete acteur of schrijver, wie wil daar nou niet mee in slaap vallen?
Week van het luisterboek
De Week van het Luisterboek 2017 vindt plaats van 22 tot en met 28 mei. Kijk voor meer informatie op www.weekvanhetluisterboek.nl
Dit artikel verscheen eerder in de Boekenkrant, editie mei 2017
