De echte Italiaanse espresso pruttelt op het fornuis, de Weense taartjes staan op de salontafel, maar Rita Monaldi krijgt er nog even niets van mee. Zij is de trap op gesneld naar de werkkamer om alles rond hun boycot, de tegenwerking vanuit Italië, te printen. Francesco Sorti kijkt uit over de tuin en, verder weg, over de stad Wenen die ligt te bakeren in de zon. Hun twee jonge kinderen spelen in hun eigen kamer. Ouderwets knijpbrilletje op zijn neus, netjes maar informeel gekleed wacht hij tot zijn vrouw terug is met een dikke stapel printpapier. ‘Hier, kijk maar. Je mag alles lezen en gebruiken,’ zegt ze als ze op de bank ploft, een kleine slanke vrouw met het prachtige lange rode haar opgestoken op haar hoofd.
Verbanning en boycot
De hele kwestie van verbanning en boycot is voor de twee opnieuw actueel door een hun ter inzage gegeven interview met Umberto Eco in Vrij Nederland. Daarin stelt de Italiaanse schrijver – voorheen directeur van de grootste uitgeverij in zijn land – dat hij nooit van Monaldi en Sorti heeft gehoord. Hij kan zich bovendien niet voorstellen dat zij worden geboycot. ‘Misschien zijn zij wel
een vervalsing. Het zou me namelijk verbazen als het Vaticaan werkelijk hun boek verboden heeft – in Italië wordt altijd alles gepubliceerd,’ aldus het
interview.
Strijdlust
Het Romeinse echtpaar is niet echt verbaasd over deze uitspraken van de beroemde schrijver. ‘Dat is nu typisch de reactie in Italië,’ hoont Sorti. ‘Vragen over ons worden standaard beantwoord met: Monaldi en Sorti? Nooit van gehoord. Nee, ik heb geen idee waar je het over hebt. Maar ondertussen…’
‘Als alles in Italië wordt uitgegeven, zoals Umberto Eco zegt, zeg ik terug: doe maar, publiceer ons maar. Als Umberto Eco in Italië iets zegt, dan gebeurt het ook. Zijn wil is wet. Dan is het toch eenvoudig? Als hij serieus meent dat alles moet worden uitgegeven, dan moet hij dat nu ook waarmaken. Dus kom maar op,’ vult Rita Monaldi strijdlustig aan.
Verbolgen
De problemen voor Monaldi en Sorti begonnen met hun eerste boek, Imprimatur. Daarin tonen zij aan de hand van archiefmateriaal aan dat paus Innocentius XI geld heeft geleend aan de Nederlandse – en protestantse – Willem III om de strijd tegen de Franse –katholieke– koning te betalen. Deze paus, die de katholieken verenigde voor de strijd tegen de Turken die Wenen belegerden, is later heilig verklaard. Het Vaticaan is dan ook verbolgen over Imprimatur. Sindsdien zijn Monaldi en Sorti niet meer welkom bij Italiaanse uitgevers, boekwinkels, distributiebedrijven maar ook niet bij journalisten. ‘Na negen jaar van boycot hebben we veel ervaring met wat wij killer-journalisten noemen. We moeten heel voorzichtig zijn met reacties en uitspraken,’ aldus Rita Monaldi. Overigens is zojuist het graf van Innocentius XI geruimd om in de Sint Pieter ruimte te maken voor de onlangs heilig verklaarde Johannes Paulus II.
Umberto Eco
En nu wordt het ze ook in het buitenland moeilijk gemaakt, zeggen Monaldi en Sorti. Uitgevers in landen als Frankrijk, Spanje en Duitsland, krijgen aanbiedingen om Italiaanse schrijvers uit te geven tegen bodemprijzen. Op voorwaarde dat ze de boeken van het Romeinse echtpaar niet meer publiceren. Ook de internationale associatie van schrijvers (International P.E.N.) concludeert in een openbaar stuk, dat het echtpaar in Italië wordt geboycot. En dat deze boycot zich uitbreidt naar andere landen. De specialiste godsdienstgeschiedenis en de musicoloog – allebei voormalige journalisten – weten dat Umberto Eco een sleutel in handen heeft om aan de problemen in Italië een einde te maken.
Complotten en mysteries zijn van alle tijden. Zal Umberto Eco zorgen voor de ontknoping van dat van Monaldi en Sorti?
