‘Zelda ging met een van de beroemdste schrijvers, die tegelijkertijd een van de moeilijkste mensen was. F. Scott Fitzgerald dronk om zijn vadercomplex te verwerken, hij was vreselijk onzeker, hunkerde continu naar bevestiging. Zijn permanente onzekerheid resulteerde in omgekeerd gedrag: hij zou de beste schrijver van Amerika zijn. Het was provocatie en prikkeling, vooral naar zichzelf.’
Hoe raakte u in de ban van Zelda?
‘F. Scott Fitzgerald boeide me, als schrijver en als mens. Al jong was hij rijk en beroemd. Hij had een moeilijk karakter, dronk met passie en stierf ook jong. Ik kwam erachter dat zijn vrouwelijke hoofdpersonages allemaal op Zelda, zijn liefde, leken. Toen verplaatste mijn fascinatie zich van de boeken, via de vrouwelijke personages, naar Zelda.’
Wat was Zelda voor vrouw?
‘Ze was voorbestemd voor een rijk, verwend leven, zoals in een sprookje. Toen ontmoette ze Scott Fitzgerald. De liefde wierp haar in een ander leven, dat veel moeilijker en tragischer was. Ze kreeg en hard lot en werd onheus bejegend.’
Wat overkwam haar in dat nieuwe leven?
‘Ze stond in de schaduw van Scott Fitzgerald, haar eigen literaire werk kreeg geen aandacht. Ze kreeg, ook in de liefde, teleurstellingen en tegenslag te verwerken. Scott Fitzgerald was slecht voor haar. Hij en zijn vrienden zorgden ervoor dat Zelda niet, of negatief in het nieuws kwam. Obsessief zocht ze toch de schijnwerpers. Behalve met haar boeken deed ze dat bijvoorbeeld door te schilderen.’
Maar in die hoedanigheid is ze onbekend gebleven…
‘Ze was goed, maar niet geniaal. Je kunt je afvragen of het om de schilderijen of om de aandacht ging. Zo wilde ze, nota bene op haar 26e, haar droom een ballerina te worden alsnog verwezenlijken. Veel te laat, natuurlijk. Toch bereikte ze een niveau, de Napolitaanse Opera vroeg haar – en ze weigerde. Wilde ze echt ballerina worden? Onwaarschijnlijk.’
Dus ging het alleen om de aandacht?
‘Dat, en ze wilde zich afzetten tegen Scott Fitzgerald. Hun huwelijk werd er intussen niet beter op. Ze leefden zelfs gescheiden van elkaar, en Zelda had volgens Scott Fitzgerald en zijn vrienden natuurlijk alles fout gedaan: zij verwaarloosde hun kind, zij wilde geen deel van zijn leven zijn…’
Ondanks al haar pogingen leek Zelda vergeten. Scott Fitzgeralds tegenwerking heeft effect gehad?
‘Niet alleen dat, ook vrienden van Scott Fitzgerald hebben haar later alsnog neergesabeld, waaronder Ernest Hemingway die haar verketterde, beledigde en valselijk beschuldigde van allerlei kwaad. Hemingways praatjes zijn, geheel onjuist, de geschiedenis ingegaan als de beschrijving van Zelda.’
Is uw roman een rehabilitatie van Zelda?
‘Ik wilde haar alsnog haar eigen stem geven, die haar ontzegd is door Scott Fitzgerald en zijn vrienden. De roman is een reconstructie van, vooral, háár geschiedenis. Ik heb me op hun brieven gebaseerd en de officiële biografieën genegeerd, om mijn vrijheid als schrijver te bewaren. Alle kloppende feiten heb ik overgenomen, lacunes heb ik met fictie gevuld – het is immers een roman – en Zelda heeft eindelijk een waardig portret gekregen.’
Gilles Leroy, Alabama Song, Uitgeverij Cossee, ISBN 978 90 593 6305 2 (€ 19,90)
Vertaling: Prescilla van Zoest
