In Nijmegen vond op 19 maart het Boekenbal voor lezers plaats, als afsluiter van de Boekenweek. De stad ligt op slechts een uur reizen vanaf Utrecht, maar het voelt bijna als buitenland, vanwege die zachte g én de ligging: zo dicht bij de grens met het land waar het al de hele week om draait: Duitsland.
Voorafgaand aan de officiële opening van het bal worden er Duitse hits gespeeld door Frommermann. Eerlijk is eerlijk, al na de eerste tonen kan ik een glimlach niet onderdrukken. De voorste rijen bewegen enigszins nostalgisch hun lichamen heen en weer op de maat van de muziek. De sfeer zit er al goed in, vooral als de muzikanten een cover spelen van Paul Kuhn’s ‘Es gibt kein Bier auf Hawaii’. Dit is het Oktoberfest van literair Nederland: in plaats van bier vloeien er woorden.
Na een officiële opening met een praatje van de burgermeester en een gedicht voorgedragen door de stadsdichter van Nijmegen, Frouke Arns, volgt een interview met Esther Gerritsen, schrijfster van het Boekenweekgeschenk. Wat blijkt: óf ze is een hele leuke spontane vrouw, óf ze heeft zo vroeg op de avond al een paar wijntjes te veel op. Herhaaldelijk zwaaiend naar haar ouders geeft ze scherpe antwoorden op de vragen die interviewer Jaap Robben haar stelt. Hij zit een beetje met zijn mond vol tanden, tot groot vermaak van het publiek.
Hierna breidt het programma van de avond zich uit naar drie verschillende zalen, waar een mooie selectie schrijvers hun verhaal doet over hun unieke band met Duitsland. Charlotte Mutsaers, die we allemaal wel als voorleesomaatje zouden willen hebben, praat over Heinrich Hoffmann, de Duitse Annie M.G. Schmidt van de negentiende eeuw.
In de concertzaal gooit David van Reybrouck genadeloos zijn mening over politiek en literatuur op tafel. ‘Als het aan mij ligt kan een boek niet dun genoeg zijn,’ roept de schrijver die we allemaal kennen van het ruim zeshonderd pagina’s tellende Congo, een geschiedenis.
Lotte Lentes draagt in de kleine zaal prachtig proza voor over haar band met Duitsland, ook het land van haar vader. Daarna rent een groot deel van de bezoekers weer naar de andere zaal voor het interview met Herman Koch en P.F. Thomése, die spreken over humor in en over Duitsland. Dit met de nodige zelfspot, maar natuurlijk ook met grappen over de oorlog en het gebrek aan humor dat de Duitsers regelmatig verweten wordt.
Ten slotte kan ik nog net het begin meemaken van de Poetry Slam finale Nederland-Duitsland. Hoewel het thema van de Boekenweek goed gekozen was, is een ode aan het eigen land stiekem de mooiste afsluiting van de avond.
Als ik daarna het concertgebouw uitren om de trein te halen, ruik ik opeens het enige wat ik nog miste om de avond compleet te maken: Bratwurst mit Sauerkraut.
Foto’s: Studio Schulte Schultz
Graag gelezen, Selma. Een mooi verslag.