Cairo staat vol met cultureel erfgoed, waardoor elk straatje duizend-en-een verhalen te vertellen heeft, zoals de Midaksteeg die hij in het gelijknamige boek beschrijft. Veel van de vergane eeuwen zul je hier niet terugvinden in het straatbeeld, want tot een paar decennia geleden was Dubai gewoon een klein vissersdorp met een paar strohutjes in een land met een stammenbevolking die zo hun hele boedeltje inpakte en verderop aan de kust neerstreek als het hun niet meer beviel. Nee, hier in de Verenigde Emiraten moet je het op een andere manier zoeken, hier vind je de geschiedenis voornamelijk terug in de traditionele levensstijl van de lokale bevolking.
In een van de zijstraatjes van de souk raakte ik vrijwillig verdwaald, waardoor ik uiteindelijk terechtkwam ik op een soort binnenplaatsje. Daar zag ik twee mannen op een bankje aan de zijkant. Beiden waren ze gekleed in de Arabische traditionele klederdracht en droegen een lang wit gewaad (kandora) en een hoofdoek (keffiyeh) met band (agal). De een lag met zijn hoofd op de schoot van de andere man te rusten, terwijl ze onder het genot van een kop thee aan het praten waren. Ze zagen er geheel tevreden uit zoals ze genoten van de warmte die de zon hun gaf, de rechtopzittende man zat zelfs heel zachtjes door zijn grijze baard te kroelen. Toen hij mij ontdekte gaf hij mij bescheiden een vriendelijk knikje. De zoveelste toerist zal hij wel gedacht hebben, totaal niet belangrijk genoeg om hun sereniteit of het gesprek te onderbreken.
Mahfoez’ verhalen gaan vaak over dat soort alledaagse wel en wee van de gewone bevolking. Meestal belicht hij de gewone mens in tijden van oorlog of economisch en sociaal beklemmende situaties. Jaloezie, naïviteit, pessimisme, hebzucht, lichtzinnigheid, slechts een paar van de menselijke gebreken die allemaal tegelijkertijd aan bod komen in het verhaal van Mahfoez – ieder heeft zo zijn eigen problemen en langzaam maar zeker raakt het allemaal vervlochten met elkaar. Te midden van alle commotie, de lastige keuzes des levens en de gevolgen die ze hebben, blijven de hoofdpersonen gewone Arabieren die in hun kleine wereldje samen leven, of ze het nu willen of niet. In de Midaksteeg ontkomen ze niet aan elkaar, de hitte drijft ze hun huis uit, overdags op straat en ‘s avonds in het koffiehuis, alwaar men rustig de laatste gebeurtenissen bespreekt onder het genot van de waterpijp (shisha).
Wat had ik die middag graag willen weten waarover die twee mannen het hadden, terwijl ze daar hun intieme onderonsje hadden. Mahfoez zou er wel raad mee weten. Ik zal het nooit zeker weten, maar ik ben er van overtuigd dat ik het gelezen heb in De Midaksteeg.
