Boekfragment: Uitgespeeld -

De Amsterdamse boezemvrienden Levi en Roald doen niets liever dan samen voetballen, maar dat wordt steeds moeilijker als de oorlog in 1940 uitbreekt. Levi is Joods, en Roalds vader steekt zijn haat tegen Joden niet onder stoelen of banken. Roald verdedigt zijn voetbalvriend, ook tegenover de gemene jongens uit de buurt die dol zijn op ‘Joodje pesten’. Maar zal hij dat blijven doen?

‘Levi?’ Roalds moeder was duidelijk verbaasd de vriend van haar zoon te zien. Ze liep terug om de deur tussen de hal en de woonkamer te sluiten. ‘Je kunt hier beter niet komen, Levi,’ zei ze zacht.
‘Is Roald thuis?’ negeerde Levi de opmerking van de vrouw.
Roalds moeder hield haar vinger voor haar mond. ‘Zachtjes praten.’
Levi begreep dat Roalds vader in de woonkamer zat. Daarom had ze ook de tussendeur dichtgedaan en wilde ze dat Levi zachtjes praatte.
‘Ik heb met hem afgesproken, maar hij is niet op komen dagen.’ Levi deed wat Roalds moeder had gezegd en fluisterde nu bijna.
Roalds moeder deed even haar ogen dicht. Het leek wel of ze geëmotioneerd was. ‘Je kunt beter niet meer met Roald omgaan. Dat is niet goed.’
‘We zijn beste vrienden.’ Levi vond dat daar alle vragen mee beantwoord waren. Het kostte hem moeite om zachtjes te blijven praten.
‘Dat weet ik, Levi.’ Ze kwam dichterbij en legde haar twee handen op Levi’s schouders. ‘Maar het is oorlog en dan houden soms de beste vriendschappen geen stand.’
‘Die van ons wel.’ Levi was niet van plan het zomaar op te geven. ‘Roald zei dat gisteren zelf nog tegen mij.’
De tussendeur ging open. Levi zag Roald en zwaaide naar hem. Roalds moeder keek om.
‘Waar is papa?’
‘Naar boven,’ antwoordde Roald.
‘Kom je?’ vroeg Levi. Hij pakte zijn voetbaltas al van de grond.
Roald schudde zijn hoofd. ‘Ik mag niet voetballen vandaag.’ Hij wees op zijn oog.
Levi zag de blauwe plek nu pas en ook dat zijn oog dik was. ‘Wie heeft dat gedaan?’